Page 139 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 139
Şeyyad Hamza (?-1348)
Anadolu sahası Türk edebiyatının ilk şairlerindendir.
Ahmet Fakih’in izinden gitmiştir.
Eserlerinde dinî-tasavvufi konuları işlemiş, dönemin idarecilerini eleştirmiştir.
Başlıca Eserleri: Destân-ı Yûsuf
Destân-ı Yûsuf: Sanat kaygısından uzak olarak sade bir dille yazılan eser, divan
edebiyatının bilinen ilk Yusuf ile Züleyhâ mesnevisidir.
Ahmed-i Dâî (?-?)
İyi bir öğrenim gördüğü anlaşılan şair, çok farklı konularda eserler yazmıştır.
Külliyatında tasavvufi bir mesnevi, evliya tezkiresi, rüya tabirleri, fıkıh, tefsir,
inşa örnekleri, tıp, astronomi, sözlük ve hadis örnekleri bulunmaktadır.
Türkçeyi kullanmada oldukça usta olan şair, nesir alanında da güçlüdür.
Başlıca Eserleri: Çengnâme
Çengnâme: Emîr Süleyman adına kaleme alınan eserde, çeng adı verilen
Türklere has bir musiki aletinin yapısı sembolik ve mistik bir biçimde ele
alınmıştır.
Âşık Paşa (1272- 1332)
Mevlit ve miraçname türünün ilk örneklerini vermiştir.
Arapça, Farsça ve tasavvuf konularında oldukça donanımlıdır.
Şiirlerinde hem aruz hem de hece ölçüsünü kullanmıştır.
Türkçenin Anadolu’da edebiyat dili olarak yerleşmesinde önemli katkıları
olmuştur.
Başlıca Eserleri: Garibnâme, Fakrnâme
Garibnâme: XIV. yüzyıl Anadolu Türkçesinin özelliklerini yansıtması bakımından
önemli olan eser, Anadolu’da Türk tasavvuf edebiyatının en eski ve en etkili
örneklerindendir.
Nesîmî (?-?)
Daha çok Bektaşi şairlerini etkileyen Hurufilik inancını şiirleri aracılığıyla
yaymaya çalışmıştır.
Alevi-Bektaşi inancının yedi büyük şairinden biri kabul edilir.
Azerbaycan edebiyatında felsefi şiirin temelini atmış olan şair, şiirlerini
Azerbaycan Türkçesi ile yazmıştır.
Başlıca Eserleri: Türkçe Divan, Farsça Divan, Mukaddimetü’l-Hakâyık
137