Page 144 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 144
XVII. YÜZYIL DİVAN EDEBİYATI SANATÇILARI
Şeyhülislâm Yahyâ (1561- 1644)
Divan şiirinin önde gelen gazel şairlerindendir.
Dünyevi zevkleri, insanların özlemlerini sade ve samimi bir dille anlatmıştır.
Şiirlerinin konusu aşk, doğa ve rintliktir.
Divanında kısa bir naat dışında dinî şiirlere yer vermemiştir.
Şiirlerinde mahallî unsurlara ve şuh ifadelere yer vererek Bâkî ve Nedîm
arasında bir köprü kurmuştur.
Duygu ve hayal bakımından son derece zengin ve zarif şiirlerinden bazıları
bestelenmiştir.
Nef’î ile yaptığı atışmalarda nükteci kişiliğini ortaya koymuştur.
Başlıca Eserleri: Divan, Nigâristân Çevirisi, Fetavâ-yı Yahyâ
Nef‘î’ (1570-1635)
Kaside türünde döneminin üstadı kabul edilmiştir.
Övme, övünme ve yerme şairi olarak tanınmıştır.
Methiye ve hicivlerini mübalağa ile beslemiştir.
Hicivlerinin oldukça sert oluşu öldürülmesine neden olmuştur.
Daha önce kullanılmamış kelime ve deyimleri kullanmada oldukça
başarılıdır.
Sebkihindi şairlerinden olmasa da bu akımın dil ve üslup anlayışına sahiptir.
Başlıca Eserleri: Türkçe Divan, Sihâm-ı Kazâ, Tuhfetü’l-Uşşâk
Sihâm-ı Kazâ: “Kaza Okları” anlamına gelen eser, Türk edebiyatındaki
en başarılı hiciv örneklerindendir. Şairin babasını hicvederek başladığı
eserde ayrıca devlet adamları, sanatçılar, bilim insanları ve devrin
tanınmış meslek erbapları eleştirilmiştir.
Neşâtî (?-1674)
Sebkihindi akımının en önemli temsilcilerinden biridir.
Şiirlerinde titiz bir sanatkârın derinliği ve duygulu ifadesi görülür.
Kısa ve öz yazmayı tercih etmiş, rediflere çok yer vermiş, kelimeleri âdeta
tartarak kullanmıştır.
Manzumelerinin önemli bir kısmını nazireler oluşturur.
Tasavvufi terimlerden yararlanmış ama tasavvufi şiirler yazmamıştır.
Başlıca Eserleri: Divan
Nevîzâde Atâî (1583-1635)
XVII. yüzyılın önde gelen mesnevicilerindendir.
Hamse sahibidir.
İstanbul’u anlattığı mesnevileri (Sakinâme, Heft-Han) dikkat çeker.
Başlıca Eserleri: Divan, Hamse
142