Page 141 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 141
XV. YÜZYIL DİVAN EDEBİYATI SANATÇILARI
Şeyhî (?-?)
Hüsrev-i Şuara, Şeyhü’ş-Şuara gibi sıfatlarla anılan şair, mesnevileriyle
dikkat çeker.
Tasavvufi terimleri kullanmasına rağmen mecazi aşkı ele alan şair, din dışı
edebiyatın gelişmesinde önemli bir isimdir.
Şiirlerinde alışılmamış Türkçe kelime ve deyimlere de yer veren şair, aruz
ölçüsünü başarıyla kullanır.
Başlıca Eserleri: Divan, Hüsrev ü Şîrîn, Harnâme
Harnâme: Çalışmaktan yorulmuş zayıf bir eşeğin kendini öküzlerle
kıyaslamasının anlatıldığı eser, alegorik bir mesnevidir. Sosyal hiciv
bakımından Türk edebiyatının seçkin örneklerinden biri kabul edilir. Türk
edebiyatının ilk fabl örneği sayılmaktadır.
Ahmed Paşa (?-1497)
Devrinde Sultânu’ş-Şuarâ ünvanını almıştır.
Türk edebiyatı tarihinde Şeyhî ile Necâtî arasındaki dönemde yetişen şairlerin en
tanınmışlarındandır.
Divan şiirine hâkim olan şair, aruzu başarıyla kullanır.
“Kerem”, “benefşe” ve “âb” redifli kasideleri, bilinen eserleri arasındadır.
Başlıca Eserleri: Divan
Necâtî Bey (1444- 1509)
Şiirde halk söyleyişlerini kullanmış, atasözlerinden yararlanmıştır.
Mesel-guyluk (atasözü söyleyiciliği) konusunda ün yapmış bir şairdir.
Türkçenin şiir dili olarak kullanılması için çok çaba sarf etmiştir.
Hüsrev-i Rum olarak tanın şairin “döne döne” redifli gazeli meşhurdur.
Başlıca Eserleri: Divan
Süleyman Çelebi (1351-1422)
XV. yüzyılda mesnevi denilince akla gelen ilk isimdir.
Mevlit şairi olarak bilinir.
“Çelebi” ünvanı onun arif ve kâmil biri olmasından gelmektedir.
Dinî ilimler konusunda oldukça geniş bir kültüre sahiptir.
Başlıca Eserleri: Vesîletü’n-Necât
Vesîletü’n-Necât: Mevlit türünde yazılmış eserlerin en başarılısı ve en ünlüsüdür.
Eserde Hz. Muhammet’e duyulan sevgi ve saygı anlatılmıştır. Sehlimümteni
(kolay yazılmış gibi göründüğü hâlde, taklidi son derece güç olan) kabul edilen
Vesîletü’n-Necât, sade bir Türkçeyle ve aruz ölçüsüyle yazılmıştır.
139