Page 138 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

XIII-XIV. YÜZYIL DİVAN EDEBİYATI SANATÇILARI

Hoca Dehhânî (?-?)
Divan şiirinin kurucusu kabul edilir.
Tasavvuftan etkilenmemiş ve din dışı şiirler yazmıştır.
Kaynaklarda Selçuklu Şehnâmesi yazdığı belirtilse de bu eser ele geçmemiştir.
Bir kasidesi ve altı gazeli bulunmaktadır.

Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî (1207-1273)
Mevlevîliğin kurucusudur.
Gezgin bir derviş olan Şems-i Tebrîzî’den tasavvuf eğitimi almıştır.
Eserlerini genellikle tasavvufi konularda Farsça yazmıştır.
Ölümü bir kavuşma olarak tanımlayan Mevlânâ’nın ölüm yıl dönümü,
şebiarus (düğün gecesi) olarak her yıl aralık ayında törenlerle kutlanır.
Hoşgörünün temsilcisi olarak bilinen Mevlânâ’nın fikirleri üzerine dünyanın
pek çok yerinde akademik çalışmalar yapılmıştır.

Başlıca Eserleri: Divan-ı Kebir, Mesnevi, Fihi ma Fih, Mektubat, Mecâlis-i Seb’a
Mesnevi: Dinî-tasavvufi ve ahlaki yanı ağır basan didaktik bir eserdir.
Divan-ı Kebîr: Tasavvufi aşkı işlediği lirik şiirlerinin yer aldığı eseridir.
Fîhi mâ Fîh: Mevlânâ’nın sohbetlerinin vefatından sonra derlenmesiyle
oluşmuştur.
Mektûbât: Mevlânâ’nın mektuplarından oluşan eseridir.
Mecâlis-i Seb’a: Mevlânâ’nın vaaz ve sohbetlerinde yaptığı konuşmalardan oluşan
eserdir.

Sultan Veled (1226- 1312)
Mevlânâ’nın oğludur.
Mevleviliğin sistematiğini oluşturmuştur.
Sade ve akıcı bir Farsça ile yazdığı şiirlerinin yanı sıra Türkçe şiirler de
yazmıştır.

Başlıca Eserleri: Divan, Velednâme, Rebâbnâme, İntihânâme

Ahmed Fakih ( ?-1252)
Anadolu’da Oğuz-Türkmen Türkçesinin ilk temsilcileri arasındadır.
İsmi, Mevlânâ’nın babasından fıkıh dersleri almasından gelir.
Çarhnâme, M. Fuat Köprülü tarafından bulunmuş ve Türk Yurdu dergisinde
Ahmet Fakih’e geniş yer verilmiştir.

Başlıca Eserleri: Çarhnâme

Çarhnâme: Dinî-tasavvufi konuların işlendiği didaktik bir kaside olan bu eser,
eski Anadolu Türkçesinin ilk örneklerindendir.

136