Page 192 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 192
TEST – 9 3. ÜNİTE: ŞİİR
1. Divan edebiyatı sahasında manzum eserler arasında 4. Efendimsin cihanda i’tibârım varsa sendendür
üzerinde çalışılmayı bekleyen alanlardan birisi de Miyân-ı âşıkanda iştihârım varsa sendendür
manzum sözlüklerdir. Tuhfe-i Vehbî, Türkçe-Farsça
…
manzum sözlükler arasında Tuhfe-i Şâhidî’den
Sanadur ilticâsı Gâlib’ün yâ Hazret-i Monlâ
sonra en fazla ilgi görmüş olan sözlüklerimizdendir.
Başımda bir külâh-ı iftihârım varsa sendendür
882 beyitten oluşan eser; besmelenin ardından
mesnevi tarzında kaleme alınmış 93 beyitlik bir
İlk ve son beyti verilen gazelin şairi ile ilgili aşağıda
hamdele, salvele ve sebeb-i telifle başlar.
verilenlerden hangisi yanlıştır?
Aşağıdaki eserlerden hangisi parçada sözü edilen
eserin sahibine aittir? A) Dedesi ve babası da Mevlevi olan şair, Galib
Dede olarak da anılır.
A) Hayriyye B) Divanında hece ölçüsüyle yazılmış bir türkü yer
almaktadır.
B) Lutfiyye
C) Tasavvufi bir yolculuğun anlatıldığı Hüsn ü Aşk,
C) Çengnâme
alegorik bir mesnevidir.
D) Hâbnâme
D) Divan edebiyatının son büyük şairi kabul edilir.
E) Münşeat
E) Mahallîleşme akımının Türk edebiyatındaki en
önemli temsilcilerindendir.
2. I. Alegorik bir mesnevi olan Beng ü Bâde’yi Safevi
hükümdarı Şah İsmail’e sunmuştur.
II. Türkçe, Farsça ve Arapça divan oluşturabilecek 5. Lâle Devri’nin en ünlü şairi olan Nedîm, söyleyiş
kadar bu üç dile hâkimdir. mükemmelliği ve yenilik arzusuyla kendine has bir
tarz geliştirmiştir. Halk edebiyatına yakınlaşması,
III. İran asıllı bir halk hikâyesi olan Leylâ vü şiirlerinde İstanbul yaşayışından sahnelere yer
Mecnûn’u Türk edebiyatında en başarılı şekilde vermesi, günlük dili ve deyimleri başarıyla
yazan şair olduğu görüşü yaygındır. DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR kullanması mahallîleşme akımının Nedîm’deki izleri
olarak görülür. Şiirlerinde görülen başlıca konular;
IV. Rind ü Zâhid Farsça yazılmış mensur bir
aşk, Sâdâbâd gezintileri, Çırağan sefaları, eğlence
eser olduğu hâlde içerisinde yer yer manzum
ve mesire yerleri iken şair tasavvufi ve dinî derinliğe
parçalar da bulunmaktadır.
yer vermemiştir.
V. Yaşam sevincini bir fıskiye misali etrafına
yayarken çağdaşı Nedîm aşk, acı, keder gibi Bu bilgilerden hareketle aşağıdaki beyitlerden
duyguları bir girdap misali yaşar. hangisi sözü edilen şaire ait olamaz?
Fuzûlî ile ilgili numaralanmış yargılardan hangileri A) Çünki bülbülsün gönül bir gülsitan lâzım sana
söylenemez?
Çünki dil koymuşlar adın dil-sitan lâzım sana
A) Yalnız II B) Yalnız V C) I ve IV B) Murâdın anlarız ol gamzenin iz’ânımız vardır
Belî söz bilmeziz ammâ biraz ‘irfânımız vardır
D) III ve IV E) III ve V
C) Ben senin rûyuna cânâ âşık-ı hayrânınam
Arzû-yı makdeminle bûse-i dâmânınam
3. Divan şiirini ses ve teknik olarak en üst seviyeye
D) Gayrı yârânı bu günlük edüp ey şûh fedâ
çıkaran bir ses şairi olarak kabul edilir. Âşık
Gidelim serv-i revanım yürü Sa’d-âbâda
Çelebi’ye göre XVI. yüzyılın benzeri olmayan
en büyük şairi kabul edilen bu şair, XV. yüzyıl E) Dergâh-ı Mevlevîde niyâz ile hâk olan
şairlerinden Necâtî Bey ve Ahmed Paşa ile XVII.
Eflâke nâz ederse yeridir yeri yeri
yüzyıl şairlerinden Nef’î ve Şeyhülislâm Yahyâ
arasında bir köprü durumundadır.
Parçada sözü edilen divan şairi aşağıdakilerden
hangisi olabilir?
A) Gülşehrî B) Mevlânâ C) Ali Şir Nevâî
D) Bâkî E) Neşâtî
190
