Page 191 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 191
3. ÜNİTE: ŞİİR
7. XV. yüzyıl mesnevileri söz konusu olduğunda akla 9. Etmezem gülzâr seyrin bülbül-i şeydâ gibi
ilk gelen isimlerden biri Süleyman Çelebi’dir. Ünlü Meskenim Kâf-ı kanâat olalı Anka gibi
mevlidi, bu türde yazılmış eserlerin en güzeli ve en
ünlüsüdür. Şair bu mevlidi yazarken Kadı Darîr’in Bu beyitte yer alan kavramlardan hangisi divan
Siyer, Ahmedî’nin İskendernâme adlı eserlerindeki edebiyatında kullanılan mazmunlardan biri değildir?
mevlit bölümlerinden de yararlandığını dile
getirmiştir. Eser, yazıldığı yüzyıldan itibaren büyük A) gülzâr B) bülbül C) mesken
ilgi görerek bir mevlit çığırının açılmasına neden
D) Kâf E) Anka
olmuştur.
Aşağıdaki beyitlerden hangisi Süleyman Çelebi’nin
sözü edilen eserinden alınmış olabilir?
10. I. Âşık Paşa’nın halka tasavvufu öğretmek
A) Ey kıssadan olmayan haber-dâr
amacıyla yazdığı 12.000 beyitlik didaktik bir
Nâkıs mı bıraktı Şeyh Attâr eserdir. (Çarhnâme)
DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 — ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
B) Gördük nice şâhlar gedâlar II. Ayakkabı dükkânında edebî bir meclis
Bir anda yapar anı babalar oluşturmuş, Bâkî gibi genç yeteneklere doğru ve
güzel şiir yazma usullerini öğretmiştir. (Zâtî)
C) İş bu kân-ı şehd ki şîrindür dadı
Bil Vesîletü’n-Necât oldı adı III. Şairliği babası Mevlânâ kadar güçlü olmamakla
birlikte Divan’ından başka İbtidânâme,
D) Hudâ ömrünü ber-karâr eylesin Rebâbnâme, İntihânâme adlı mesnevileri
Verip maksadın kâm-kâr eylesin bulunmaktadır. (Sultan Veled)
E) Mecnûn eğer olsa idi câhil IV. Konusunu Kur’an’dan alan Yûsuf u Züleyhâ
Olmazdın itâatinde kâhil mesnevilerinin Türk edebiyatındaki ilk örneğini
yazmıştır. (Şeyyad Hamza)
V. Anadolu sahası Türk edebiyatının ilk
temsilcilerinden olan Ahmed Fakih, bu
8. (I) Nef’î; Türk edebiyatında şiirini övgü ve yergiye kasidesinde dinî, tasavvufi, ahlaki konuları
adamış, en çok bu yönüyle tanınmış şairlerin işlemiştir. (Garibnâme)
başında gelir. (II) XVIII. yüzyılın ilk yarısında
yaşamış olup divan edebiyatının kaside üstadı VI. Ahmedî, bu mesneviyi Genceli şair Nizâmî’den
olarak tanınır. (III) Sağlam bir medrese eğitimi çevirmiş ancak esere yeni motifler ekleyip
gördüğü, Arapça ve Farsçayı çok iyi öğrendiği bazı olayları çıkartarak eseri telif bir eser
belirtilmektedir. (IV) Bir gün IV. Murat şairin görünümüne sokmuştur. (İskendernâme)
Sihâm-ı Kazâ adlı hiciv yüklü eserini okurken
Numaralandırılmış cümlelerde yay ayraç içinde
oturduğu bahçeye yıldırım düşmesi üzerine bunun
verilen sanatçı veya eserlerden hangi ikisi yer
ilahî bir işaret olduğunu düşünerek Nef’î’ye bir
değiştirirse yanlışlık giderilmiş olur.
daha hiciv yazmamasını emretmiştir. (V) Bu
olayın ardından Nef’î, her ne kadar bir daha hiciv
A) I ve V
yazmayacağına söz verse de ileri gelenleri hicvettiği
kasidelerine devam etmiştir. (VI) Şairin Türkçe ve B) I ve VI
Farsça divanlarının yanı sıra Tuhfetü’l-Haremeyn
adlı bir eseri de mevcuttur. C) II ve III
D) II ve IV
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerin hangilerinde
bir bilgi yanlışı vardır? E) III ve IV
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve VI
D) II ve IV
E) II ve VI
189
