Page 33 - Defterim Biyoloji - 9
P. 33
1.
Ünite Yaşam Bilimi Biyoloji
c) Polisakkaritler
● Çok sayıda glikozun glikozit bağlarıyla birbirine bağlanması sonucu
oluşur. Nişasta, glikojen, selüloz ve kitin polisakkaritlere örnektir.
Sahip oldukları monosakkaritler ve glikozit bağların pozisyonu poli-
sakkaritlerin yapı ve işlevini belirler.
Polisakkarit + (n-1) H 0
(n) Monosakkarit Dehidrayon sentezi 2
Hidroliz
Polisakkaritlerin oluşum tepkimesi
Depo Polisakkaritler
Nişasta
● Bitkilerde fotosentezle üretilen glikozun fazlası nişasta şeklinde kök,
gövde, yaprak, meyve, tohum vb. yapılarda depo edilir.
● Patates, pirinç, buğday, arpa, yulaf gibi besinlerde bolca bulunur.
● Hayvan hücrelerinde nişasta bulunmaz ancak besinlerle alınan nişas-
ta, sindirim kanalında glikozlara parçalanır. Açığa çıkan glikozlar,
hücrelerde kullanılır.
● Suda az çözünür.
Glikojen
● Glikozun fazlası bakteri, arke mantar ve hayvan hücrelerinde gliko-
jen şeklinde depo edilir.
● İnsanda glikozun fazlası glikojene çevrilir ve karaciğer ile çizgili kas
hücrelerinde depolanır.
● Açlık durumunda karaciğerdeki depo glikojen parçalanır ve açığa
çıkan glikozlar kullanılır.
● Suda az çözünür.
Yapısal Polisakkaritler
Selüloz
İnsanda selülozun
sindirimi gerçek- ● Bitkilerde hücre çeperinin yapısını oluşturur.
leşmez. Ancak bes-
lenme uzmanları ● İnsanda selüloz sindirimini gerçekleştirecek enzim bulunmadığından
tarafından bitkisel selülozun sindirimi gerçekleşmez.
beslenme önerilmek-
tedir. Bunun nedeni ● Otçul hayvanların sindirim sisteminde selülozun sindirimini gerçek-
selülozun bağırsak leştiren yararlı mikroorganizmalar vardır. Bu şekilde otçul hayvanlar
epiteline temasıyla
mukus üretilmesi ve selülozun sindirimini gerçekleştirmiş olur.
bu şekilde bağırsak-
ların daha sağlıklı Kitin
çalışmasının sağlan-
masıdır. ● Diğer polisakkaritlerden farklı olarak yapısındaki glikoz molekülleri
azot içeren yan grup içerir.
● Mantarların hücre çeperinin yapısına katılır ve eklem bacaklıların
dış iskeletinde bulunur.
● Güçlü ve esnek yapısından dolayı ameliyat ipliklerinin yapımında
kullanılır.
32
