Page 37 - Defterim Biyoloji - 9
P. 37
1.
Ünite Yaşam Bilimi Biyoloji
2. Lipitler
● Yapılarında karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) elementlerinin
yanı sıra azot (N) ve fosfor (P) elementleri de bulunabilir.
● Suda çözünmez; alkol, eter, aseton vb. organik çözücülerde çözünür.
● Nötral yağlar (trigliseritler), fosfolipitler, steroitler lipit çeşitlerin-
dendir.
a. Nötral Yağlar (Trigliseritler)
● Nötral yağlar 3 molekül yağ asidi ile 1 molekül gliserolün ester bağ-
larıyla birleşmesiyle meydana gelir.
● Nötral yağ oluşumunda kurulan ester bağı sayısı kadar su açığa çı-
kar.
Nötral yağ
Dehidrasyon
Yağ Asidi Yağ Asidi Yağ Asidi + Gliserol + 3H 0
sentezi
2
Omega-3 ve ome- Ester bağı
ga-6 temel yağ asit- Hidroliz
lerine örnek verilebi-
lir. Balık, balık yağı, Yağ Asidi Yağ Asidi Yağ Asidi
fındık, ceviz, yeşil
yapraklı sebzeler vb.
besin grupları bu yağ
asitlerini içerir. Nötral yağ oluşumu
● Nötral yağ bileşimine katılan yağ asitleri, doymuş ya da doymamış
yağ asitleri olarak ikiye ayrılır. İnsan vücudunda üretilmeyip dışarı-
dan alınmak zorunda olan yağ asitleri temel (esansiyel, zorunlu) yağ
asitleri olarak adlandırılır.
Yağ Asitleri
Doymuş Yağ Asitleri Doymamış Yağ Asitleri
Bitkisel kaynaklı
doymamış yağların Karbon atomları arasında tekli Karbon atomları arasında bir ya
laboratuvar orta- bağlar bulunur. da birden fazla çiftli bağ bulunur.
mında doymuş hâle
Oda sıcaklığında katı hâlde bulu-
getirilmesiyle trans Oda sıcaklığında sıvı hâldedir.
nur.
yağlar elde edilir.
Margarinler trans Genellikle hayvansal kaynaklıdır. Genellikle bitkisel kaynaklıdır.
yağlara örnektir. Zeytinyağı, ayçiçeği yağı, mısır
Tereyağı, kuyruk yağı, içyağı vb.
Trans yağ tüketimi yağı, kanola yağı vb.
sağlık açısından za-
rarlı bulunduğundan
önerilmemektedir.
36