Page 52 - Defterim Biyoloji - 9
P. 52

Canlıların Yapısında   2.
                                                                                            Bulunan Temel Bileşikler  Bölüm
             5. Vitaminler



         ● Vitaminler, bileşik enzimlerin yardımcı kısmı olan koenzimleri oluş-
             turarak düzenleyici rol oynayan organik bileşiklerdir.


         ● Sindirime uğramadan hücre zarından geçebilir.


         ● İnsanlar ihtiyaç duydukları vitaminleri kendileri üretemez ve besin-
             lerle dışarıdan hazır olarak alır.


         ● Yüksek sıcaklık, ışık, asit-baz, oksijen varlığı yapılarının bozulması-
             na neden olabilir.


         ● Yeterli ve dengeli beslenmeyle vücuda gerekli olan vitaminler alın-
             malıdır. Aksi hâlde eksik olan vitaminin etkilediği metabolik aktivite
             sekteye uğrar.
                                                                                                  Vitaminler enerji
         ● Vitaminler, su ve yağda çözünen vitaminler olarak sınıflandırılır.                     vermez ancak enerji
             Suda çözünenler, B grubu vitaminleri ve C vitamini; yağda çözü-                      dönüşüm olayların-
             nenler ise A, D, E ve K vitaminleridir.                                              da koenzim olarak
                                                                                                  kullanılabilir.

         ● Suda çözünen vitaminlerin fazlası atıldığından gündelik beslenme-
             de vücuda alınması gerekir. Yağda çözünen vitaminlerin fazlası ise
             vücutta depo edilir. Bu vitaminlerin gereğinden fazla alınması ve
             vücutta depo edilmesi vitamin zehirlenmesine neden olabilir.








           Suda Çözünen Vitaminler



                 B Grubu Vitaminleri
                                                                                                 Mutualizm, farklı
                                                                                                 türden iki canlıdan
             • Hücre metabolizmasında ve metabolik reaksiyon-
                                                                                                 ikisinin de yarar
               larda koenzim olarak görev alır.
                                                                                                 sağladığı ortak ya-
                                                                                                 şam birlikteliğidir.
             • Et, süt, yumurta, karaciğer, yeşil yapraklı sebzeler, tahıllar, kuru
               yemişler B vitamini açısından zengindir.                                          Mutualist bakteri in-
                                                                                                 san bağırsağında ya-
                                                                                                 şar; insan bedeninde
             • B grubu vitaminleri, insanın kalın bağırsağında yaşayan mutualist
                                                                                                 yaşam alanı bulur ve
               bakteriler tarafından da üretilir.
                                                                                                 burada beslenirken
                                                                                                 konak canlıya (insan
             • Eksikliğinde beriberi, pellegra, anemi, yorgunluk, kas krampları,
                                                                                                 bedenine) da vitamin
               saç dökülmesi, unutkanlık vb. durumlar görülebilir.
                                                                                                 sentezler.






                                                                                                                     51
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57