Page 124 - Biyoloji
P. 124
BİYOLOJİ 12
Etilen
Bitkiler;.kuraklık,.su.baskını,.enfeksiyon.gibi.streslere.yanıt.olarak.etilen.
üretir..Bitkinin.tüm.organlarında.üretilebilir..Etilen;.olgunlaşan.meyveler,.
yaşlanan.yapraklar,.çiçekler.ve.meristematik.bölgelerde.bol.miktarda.
üretilir..Bunun.yanı.sıra.meyve.olgunlaşması.sırasında.da.etilen.üretilir.
Etilen,. yaprakların. ve. çiçeklerin. yaşlanmasına. ve. solmasına. neden.
olur..Yaprak.dökümünü.uyarır.
Absisik.Asit.(ABA)
Özellikle.kuraklık.stresi.altındaki.bitkilerde.bol.miktarda.sentezlenen.ve.
genellikle.büyümeyi.engelleyen.hormondur..Tohumun.ve.tomurcukların.
uyku.hâlinin.başlamasını.ve.bu.durumun.devamını.sağlar..Uygun.ol-
mayan.koşullarda.tohumun.çimlenmesini.engeller..Absisik.asit;.hücre.
bölünme.hızının.azaltılmasına,.yeşil.yaprakların.yerini.koruyucu.pulla-
rın.almasına.neden.olur
Bitkilerde.Hareket
Bitkilerde.uyaranın.yönüne.bağlı.olan.tropizma.(yönelim).ve.uyaranın.
yönüne.bağlı.olmayan.nasti.(salınım,.ırganım).hareketleri.gözlenir.
Tropizma.Hareketleri
Bitkilerde.yön.değişimi.şeklinde.verilen.tepkiler,.uyarının.geliş.yönüne.
bağlıdır..Tepki,.uyarı.yönünde.veya.uyarının.tersi.yönde.olabilir..Bu.yö-
nelme.hareketine.tropizma.denir..Eğer.tropizma.hareketleri;.uyarana.
doğru. ise. pozitif. tropizma,. uyarı. yönüne. ters. ise. negatif. tropizma
adını.alır.
Tropizma. hareketleri,. oksin. hormonunun. düzensiz. dağılımı. sonucu.
ortaya.çıkan.asimetrik.büyümeden.kaynaklanır..Tropizma.hareketleri,.
uyaranın.çeşidine.göre.adlandırılır.
Fototropizma
Bitkinin. ışık. uyaranına. karşı. gösterdiği. yönelme. hareketidir.. Bitkinin.
gövde.ucundan.salgılanan.oksin.hormonu;.ışığın.olmadığı.tarafta.daha.
fazla,.ışığın.doğrudan.geldiği.tarafta.daha.az.birikir..Bunun.sonucu.ola-
rak. Güneş. görmeyen. bölgelerde. büyüme. hızlı,. Güneş. gören. tarafta.
büyüme.yavaş.olur..Birikim,.asimetrik.büyümeye.sebep.olur..Bu.durum.
bitkinin.Güneş.ışığının.geldiği.tarafa.yönelmesini.sağlar..Cam.kenarına.
konan. çiçeklerin. yapraklarının. cama. doğru. yönelmesi. bu. nedenledir.
(Görsel.4.28).
Görsel 4.28: Bitkide.fototropizma
123