Page 127 - Biyoloji
P. 127
BİYOLOJİ
12
Gravitropizma.(Geotropizma)
Bitkinin.yer.çekimi.etkisine.bağlı.gösterdiği.yönelim.hareketine.gravit-
ropizma.denir..Bitki.kökü;.yer.çekimi.doğrultusunda,.gövde.ise.yer.çe-
kimi.doğrultusuna.ters.yönde.yönelim.gösterir..Buna.bağlı.olarak.kökte.
pozitif.gravitropizma.görülür..Gövdesinde.ise.negatif.gravitropizma.gö-
rülür.
Hidrotropizma
Bitki.köklerinin.suya.doğru.yönelim.göstermesidir.
Travmatropizma
Bitkilerde.herhangi.bir.yaralanma.durumunda.görülen.yönelme.hareke-
tidir..Örneğin.bir.bitkinin.kökü.yaralandığında.yara.bölgesinden.hormon.
salgılanır..Bu.hormonun.etkisiyle.kök,.yara.bölgesinin.tam.tersi.yönde.
büyümeye.devam.eder.
Kemotropizma
Bitki.köklerinin.toprakta.bulunan.farklı.kimyasal.maddelere.karşı.göster-
diği.yönelim.hareketidir..Örneğin.bitki.köklerinin.büyüme.ve.gelişmesi.
için.gerekli.olan.gübre,.su.gibi.yararlı.maddelere.doğru.büyüyerek.yak-
laşmasına.pozitif.kemotropizma;.aşırı.tuz,.kireç.gibi.zararlı.maddele-
rin.bulunduğu.bölgenin.ters.yönüne.büyüyerek.uzaklaşmasına.negatif.
kemotropizma.denir.
Tigmotropizma
Bitkilerin. dokunma. uyarısına. karşı. gösterdiği. yönelim. hareketleridir..
Özellikle.sarılıcı.bitkiler,.dik.duramadıkları.için.destek.arar..Sarmaşık.
ve.asma.gibi.bitkiler,.bir.desteğe.temas.ettiklerinde.desteğe.sarılarak.
büyür..Bitkinin.sarılarak.büyümesi.olayı.tigmotropizmadır.
Nasti.Hareketleri
Bitkilerde. uyaranın. yönüne. bağlı. olmadan. gerçekleşen. hareketlere.
nasti hareketleri.denir..Nasti.hareketleri,.hücrelerdeki.turgor.basıncın-
daki.değişimler.sonrasında.gerçekleşir..Başlıca.nasti.hareketleri;.foto-
nasti,.termonasti,.sismonastidir.
Fotonasti
Fotonasti,.ışık.etkisiyle.görülen.nasti.hareketleridir..Birçok.bitki.türün-
de.ışık,.çiçeklerin.açılmasını.sağlarken.bazı.bitki.türlerinde.çiçeklerin.
kapanmasına.neden.olur..Örneğin.akşam.sefası.bitkisinin.çiçeklerinin.
gündüz.ışık.şiddetine.bağlı.olarak.kapanması.karanlıkta.da.açılması.
fotonastidir.
Termonasti
Termonasti,.sıcaklık.değerlerindeki.değişikliklerin.neden.olduğu.nasti.
hareketleridir..Lale.çiçeğinin.sıcaklık.değişimlerine.yanıt.olarak.açılıp.
kapanması,.bu.duruma.örnek.verilebilir..Lale.bitkisi.5.-.10°C’de.çiçek.
açmazken.15.-.20°C’lik.bir.ortamda.çiçek.açar..
Sismonasti
Sismonasti,.bazı.bitkilerde.dokunma.ve.sarsıntı.ile.meydana.gelen.ha-
reketlerdir..
126