Page 56 - Biyoloji
P. 56

BİYOLOJİ                       10






               Beslenme ilişkisi olan canlıların enerji, sayı ve biyokütle bakımından
               oluşturdukları piramide besin piramidi ya da ekolojik piramit denir (Gör-
               sel 2.7). Besin piramidinde yer alan basamakların her birine trofik düzey
               (beslenme basamağı) adı verilir. Herhangi bir trofik düzeyde yer alan
               organik maddelerdeki enerjinin çok az kısmı, bir sonraki trofik düzeyde-
               ki canlılara besin olarak aktarılır. Üreticiler besin piramidinin birinci trofik
               düzeyinde, otçullar ikinci trofik düzeyinde yer alır. Besin piramidinin her
               basamağındaki canlı sayısı farklıdır.
                    Güneş enerjisi                                           Besin piramidinde aşağıdan yukarıya
                                                                                    doğru çıkıldıkça


                                                                                  Birey sayısı azalır.
                                        Üçüncül
                                1 J     Tüketici
                                         (hepçil)                                 Biyokütle azalır.
                                         İkincil                                  Aktarılan enerji azalır.
                           10 J
                                        Tüketici
                                         (etçil)         Ayrıştırıcı                         Enerji kaybı artar.


                     100 J               Birincil                                 Zehirli madde birikimi artar.
                                         Tüketici
                                         (otçul)                                  Genellikle vücut büyüklüğü
                                                                                  artar.
               1000 J
                                         Üretici



                  Beslenme biliminde kalori yerine kullanılan enerji birimi Joule (jul)’dur ve J ile gösterilir.
                                                 Görsel 2.7: Besin piramidi

               Trofik düzeyler arasında enerji akış oranını gösteren piramide enerji pi-
               ramidi denir. Ekosistemde besin maddeleri ayrıştırıcılar sayesinde geri
               dönüşümlü olmasına karşın enerji akışı tek yönlüdür. Her bir trofik dü-
               zeyden bir üst düzeye aktarılan enerji, o düzeye giren enerjiden daha
               azdır (Görsel 2.8).

                                                    1 J                                ÜÇÜNCÜL TÜKETİCİLER



                                              10 J
                                                                                       İKİNCİL TÜKETİCİLER

                                       100 J
                                                                        AYRIŞTIRICILAR
                                                                                       BİRİNCİL TÜKETİCİLER

                                 1000 J
                                                                                       ÜRETİCİLER





                                                   Görsel 2.8: Enerji piramidi


                                                                                                           55
   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61