Page 139 - Coğrafya

ÜLKELER ARASI ETKİLEŞİM

2 1 Teknolojik Gelişmelerin Kültürel ve Ekonomik Etkileri

İnsanın çevresini değiştirmek, doğayı daha etkili kullanmak ve ihtiyaçlarını karşılamak için yararlandığı
çeşitli teknikler teknoloji olarak adlandırılır. Başka bir deyimle teknoloji beşerî faaliyetlerde başvurulan
tekniklerin bütünüdür.

İnsanlık tarihi kadar eski olan teknoloji, ekonomi ve büyümenin en önemli itici gücü hâline gelmiştir. Tek-
nolojiyi üreten ve teknolojiyi en verimli şekilde kullanabilen ülkeler, ekonomik büyüme ile sosyal ve kül-
türel değişimleri daha hızlı gerçekleştirirken teknolojik gelişme hızını yakalayamayan ülkeler ise bu deği-
şimin gerisinde kalmaktadır. Bu bağlamda kalıcı ekonomik, sosyal ve kültürel dönüşümleri de beraberinde
getiren teknolojik gelişmeler insanlık tarihinde devrim etkisi yapabilmektedir. Çağdaş dünyanın başlangıç
noktasını oluşturan Sanayi Devrimi sonrasında kalkınmanın en önemli ölçütlerinden biri hâline gelen tek-
noloji, ekonomik büyümenin sağlanmasında, sosyal ve kültürel değişimlerin yaşanmasında etkili olmuştur.
Ulaşım sektörü, teknolojik gelişmelere bağlı olarak ilerleme göstermiştir. İnsanoğlu tarih sah­
nesine çıktığı ilk günden beri sürekli hareket hâlinde olmuştur. Tarih öncesi çağlarda tekerleğin
bulunması, binek hayvanların ulaşımda kullanılması o dönemler için ulaşımdaki teknolojik
gelişmelerdi. Ancak bu şekilde bir yerden bir yere gitmek çok zaman alan zahmetli bir uğraştı.
İnsanların çoğu, ekonomik ve kültürel faaliyetlerini daha küçük bir alanda gerçekleştirmekteydi.
Bu durum, ekonomik ve kültürel aktarımı sınırlayan en büyük engeldi. Bisiklet, otomobil, tren,
gemi ve uçak gibi ulaşım araçlarının icadı insanların kısa sürelerde daha uzak noktalara ulaşma­
sını sağlayan ve o dönem için devrim niteliğindeki teknolojik gelişmeler olmuştur. Bu teknolojik
gelişmeler ile ekonomik ve kültürel faaliyetler bölgesel etki alanını genişleterek küresel bir sektör
hâline gelmiştir. İnsanlardaki farklı kültürleri tanıma isteği ve merak duygusu ulaşım teknolojile­
rinin gelişmesiyle turizmi geliştirmiş, bu sayede dünyanın uzak noktalarındaki insanlar bir araya
gelerek kültürel etkileşimde bulunmuştur.
Bilgi teknolojilerinin hızlı gelişmesiyle bütün dünyayı saran bir iletişim ağı kurulmuştur. Bu küresel ileti-
şim ağı; bilimsel araştırmalar, kültürel değişimler, üretkenlik, ticaret ve eğitimin ana bilgi kaynağı olmuş-
tur. Bu ağ, dünyada yaşayan tüm insanlar arasında yazılı, sözlü ve görüntülü iletişim kurmak için küresel
bir merkez oluşturmaktadır. Örneğin 1946 yılında ABD ordusunun top atışları hesaplamalarına yardımcı
olması için icat edilen ilk dijital bilgisayarda sınırlı işlemler yapılırken günümüzde Genel Ağ’ın hayatımıza
girmesiyle bankalardan eğitim kurumlarına, sağlık hizmetlerinden turizm faaliyetlerine kadar birçok sek-
törde zamandan, iş yükünden ve kullanılan materyallerden tasarruf edilmektedir.
Genel Ağ’ın yardımıyla küreselleşme çok büyük boyutlara ulaşmış, uzaklar yakın olmuştur. Öyle ki dünya-
nın en uzak noktalarında yaşayan milyarlarca insanın iletişim kurup kültürel aktarım yapması sağlanmıştır.
Birbirine çok uzak coğrafyalardaki ülkelerin insanları; Genel Ağ sayesinde ülkelerini ve kültürlerini tanıtıp
o ülkelere karşı merak duygusunun artmasını ve turizm faaliyetlerinin gelişmesini sağlamakta, uçak biletin-
den seyahat edecekleri ülkeler ve konaklayacakları mekanlara kadar pek çok ayrıntıyla ilgili ön bilgi edin-
mektedir. Ayrıca insanların mekân değiştirmeksizin dünyanın farklı noktalarıyla temas hâlinde olması ve
sosyalleşmesi teknolojik gelişmelerin herkesi kapsayan ve hayatı kolaylaştıran yönünü ortaya koymaktadır.

138