Page 115 - Kimya
P. 115

12. Sınıf


                                                                         Kimya






               Yapısal  izomerlik  dörde  ayrılır.  Bu  bölümde  üç  yapısal  izomerlik
               türü anlatılacak, dördüncü yapısal izomerlik türüne fonksiyonel gru-
               plardan sonra yer verilecektir.

               1.  Zincir-Dallanma İzomerliği: Aynı karbon sayılı hidrokarbonlar,
                  düz zincirli hâlde yazılabildiği gibi dallanmış olarak da yazılabilir.
                  Bu şekilde oluşan izomerliğe zincir-dallanma izomerliği denir.
                  C H  (pentan) bileşiğinin izomer sayısı 3’tür.
                    5
                      12
                                                                  CH
                                                                     3
               CH –CH –CH –CH –CH    3  CH –CH–CH –CH   3    CH –C–CH  3
                                           3
                                                    2
                                2
                            2
                       2
                                                                3
                  3
                                             CH                   CH
                                                3                    3
                      n-Pentan              İzopentan         Neopentan
                                          (2-Metilbütan)  (2,2-Dimetilpropan)
               2.  Zincir-Halka  İzomerliği:  Kapalı  formülleri  aynı  olan  organik
                  bileşikler halkalı ya da düz zincirli yazılabilir. Bu şekilde oluşan
                  izomerliğe zincir-halka izomerliği denir.
                  Siklobütan ile 1-büten de birbirinin halka zincir izomeridir.
                       H C    CH
                        2        2
                                                  CH    CH–CH –CH  3
                                                     2
                                                              2
                       H C    CH 2
                        2
                        Siklobütan                      1-Büten
               3.  Konum İzomerliği: Aynı fonksiyonel grubun farklı karbon ato-
                  muna bağlanması ile oluşan izomerliğe konum izomerliği denir.
                         CH    CH–CH –CH            CH –CH   CH–CH
                            2        2    3            2            3
                               1-Büten ile 2-Büten konum izomeridir.


                         CH –CH–CH  3             CH –CH –CH –Cl
                            3
                                                          2
                                                              2
                                                     3
                              Cl
                        İzopropil klorür ile n-Propil klorür konum izomeridir.


               ]   5. Alıştırma
               C H Br bileşiğinin kaç tane izomeri vardır? Açık formüllerini
                   9
                 4
               yazarak bu izomerleri gösteriniz.











                                                                                                           115
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120