Page 140 - Matematik
P. 140

11        Matematik





                       19. Örnek
                        f(x) =  x  - 2x + m  fonksiyonu daima sıfırdan büyük değerler aldığına göre m nin
                               2
                        en küçük tam sayı değerini bulunuz.
                        Çözüm
                        ax  + bx + c  fonksiyonu daima sıfırdan büyük ise a > 0 ve ∆ < 0 olmalıdır.
                          2
                         x  - 2x + m fonksiyonunda a = 1 > 0 olur. ∆ < 0 olacağından fonksiyonun grafiğinin kolları
                         2
                        yukarı doğru olur ve  x eksenini kesmez. Bu durumda
                                    . .
                        ∆ = (-2)  - 4 1 m < 0 ⇒ 4 - 4m < 0
                                2
                                                                 ⇒ -4m < -4 ⇒ m > 1 olur.
                        m nin en küçük tam sayı değeri m = 2 olarak bulunur.










                       20. Örnek
                             2
                          - x +  x 4 - 5
                         2
                        x + (m - 1 )x + 1   < 0 eşitsizliği her x ∈ ℝ için sağlandığına göre
                        m nin alabileceği tam sayı değerlerini bulunuz.
                        Çözüm
                        -x  + 4x - 5 = 0 denkleminde
                          2
                                               .
                                           .
                        ∆ = b  - 4ac = 4  - 4 (-1) (-5) = 16 - 20 = -4 < 0 olduğu için reel kök yoktur.
                                       2
                             2
                        a < 0 olduğundan her x ∈ ℝ için -x  + 4x - 5 < 0 olur.
                                                       2
                        Eşitsizliğin gerçekleşmesi için
                        x  + (m - 1)x + 1 > 0  dolayısıyla ∆ < 0 ve a > 0 olmalıdır.
                         2
                        Burada a = 1 olduğundan a > 0 şartı sağlanır.
                        ∆ = (m - 1)  - 4 < 0 ⇒ m  - 2m - 3 < 0 olmalıdır.
                                  2
                                               2
                        m  - 2m - 3 = 0 denkleminin kökleri
                         2
                              .
                        (m - 3) (m + 1) = 0 ⇒ m = 3 veya m  = -1 olarak bulunur.
                                                         2
                                              1
                        Bulunan bu köklerle ilgili işaret tablosu aşağıdaki gibidir.
                         m           -∞            -1                3  +∞
                         m - 2m - 3      +           -          +
                          2
                        ∆ = m  - 2m - 3 < 0  olduğundan kökler çözüme dâhil edilmez.
                             2
                        Bu aralıktaki m tam sayı değerleri 0, 1 ve 2 olur.












        140
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145