Page 132 - Tarih

12. Sınıf Tarih

II. DÜNYA SAVAŞI SÜRECİNDE ÜNİTE 5

TÜRKİYE VE DÜNYA

Görsel 5.1: Hitler, Nazi Partisi propaganda toplantısında

5.1. II. DÜNYA SAVAŞI

5. 1. 1. II. Dünya Savaşı’nın Nedenleri

II. Dünya Savaşı’nda, mevcut durumdan memnun olmayan ve onu değiştirmek isteyen Mihver Devletler
ile Müttefik Devletler savaşmışlardır. Mihver Devletler Almanya, İtalya ve Japonya idi. Müttefik Devletler
ise İngiltere, Fransa, ABD ve SSCB’den oluşuyordu.
Avrupa’da I. Dünya Savaşı’ndan sonra imzalanan Versay Antlaşması, Almanya’nın gücünün sınırlandı-
rılması ve bir daha barışı bozamayacağı fikrine dayanıyordu. Fakat diğer devletlerin aralarında çıkan
anlaşmazlıklar Versay Antlaşması ile kurulan sistemi zayıflattı. Bu sistemi yıkan esas gelişme, Alman-
ya’da 1933’te iktidara Nazi Partisinin ve Adolf Hitler’in gelmesi oldu (Görsel 5.1). Almanya kendisine
siyasi, askerî ve ekonomik sınırlamalar getiren Versay Antlaşması’nın getirdiği zorlukları aştıktan sonra
ikinci aşamaya geçti. Alman ırkını tek bir bayrak altında toplama hedefini gerçekleştirme yönelik ilk
adım, Avusturya’nın ilhak edilmesi oldu. Üçüncü aşamada Alman ırkının ihtiyaçlarının karşılanabilmesi
için gerekli bir “Hayat Sahası”nın ele geçirilmesi vardı. Bu gelişme Fransa ve İngiltere ile beraber ABD’yi
de rahatsız etti.
I. Dünya Savaşı’ndan istediklerini elde edemeden hayal kırıklığıyla ayrılan İtalya’da, 1922’de Mussolini
iktidara gelmiş ve aşırı milliyetçilik esasına dayalı bir yönetim kurmuştu. İtalya’nın sömürgecilik emelleri,
Mussolini ile yeniden hayat buldu. İtalyanlar Roma İmparatorluğu’nu yeniden kurmak hevesine kapıldı-
lar. Bu durum Almanya ile İtalya’nın iş birliğine yol açtı.
Japonya 1920’li ve 1930’lu yıllarda Uzak Doğu’nun en güçlü devleti hâline gelmişti. Doğal kaynaklar
açısından zengin olan Mançurya ve Çin’e egemen olup Asya içlerine kadar yayılmak istiyordu. Bu du-
rum o bölgelerde emelleri olan ABD ve SSCB’yi rahatsız etti. Japonya, Almanya ile 25 Kasım 1936’da
Anti-Komintern Paktı’nı imzalayarak komünizme karşı ülkelerinde sert tedbirler almayı kararlaştırdılar.
Bu oluşuma 6 Kasım 1937’de İtalya da katıldı ve Berlin-Roma-Tokyo Mihveri kurulmuş oldu.

Sovyetler Birliği ise bu yıllarda birkaç yönden tedirginlik içindeydi. Uzak Doğu’da Asya’ya göz diken Ja-
ponya ile mücadele ederken Avrupa’da da Almanya’nın güçlenmesi, Hitler’in antikomünist söylemleri ve
Nazi rejimi, Sovyetler Birliği’ni huzursuz ediyordu.

131