Page 142 - Tarih

12. Sınıf Tarih

6. 1. 2. Ekonomik Hayat

II. Dünya Savaşı sona erince çiftçiyi topraklandırma konusunda çalışmalar başladı. Mecliste yaşanan
uzun tartışmaların ardından 1945’te Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu kabul edildi. Bu yasayla arazisi
olmayan çiftçiyi toprak sahibi yapmak ve tarıma açılan toprakların işlenip üretimin artırılması amaçlandı.
1945’ten sonra CHP, devletçi ekonomi modeli uygulamalarını yumuşattı ve serbest ekonomiye yönelik
politikalar takip etmeye başladı.
Recep Peker Hükûmeti döneminde devalüasyona gidildi. 7 Eylül 1946’da Türk Lirası’nın değeri ABD
doları karşısında %50 oranında düşürüldü. 1 ABD doları 280 kuruş oldu. Böylece devletçi ekonomiden
liberal ekonomiye doğru ilk adım atıldı. Bu devalüasyonla ithalat artırılmaya ve yerli ürünlerin ihracatı
kolaylaştırılmaya çalışıldı. Fakat üretim ve dış ticarette istenen sonuç elde edilemedi (Tablo 6.2).

Çoğunluk Sistemi: Bu sistemde, her seçim çevresinde geçerli oyların
çoğunluğunu kazanan partili veya bağımsız aday milletvekili seçilir.
Nisbi Temsil Sistem: Nisbi temsil veya orantılı temsil, siyasal partilerin
seçimde aldıkları oy oranında parlementoda temsil edilmelerine olanak
veren sistemdir. BİLİYOR MUSUNUZ?

Tablo 6.2: 1945-1950 Yılları Arasında Türkiye’de Çalışma Hayatının
Düzenlenmesi
Çalışma Bakanlığı kuruldu. 22 Haziran 1945
İşçi Sigortaları Genel Müdürlüğü kuruldu. 9 Temmuz 1945

İş ve İşçi Bulma Kurumu kuruldu. 23 Ocak 1946

Devalüasyon: Sözlük manası kıymetten düşme anlamına gelen deva-
lüasyonun iktisadi manası, ulusal paranın yabancı paralar karşısındaki
değerinin düşürülmesidir.
BİLİYOR MUSUNUZ?

6. 1. 3. Sosyal ve Kültürel Hayat

II. Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’de hızlı bir şekilde nüfus artışı yaşandı. 1940-1945 yılları arasında
nüfus artış oranı %5,4 iken bu oran 1945-1950 yılları arasında %11,5’e çıktı. Hayat standartlarının iyi-
leşmesi ve sağlık alanındaki gelişmeler nüfustaki artışın en temel nedenleri oldu.
1945’ten itibaren kırsal kesimden kentlere göç yaşanmaya başladı. Tarımda makineleşmenin başla-
ması, aile içindeki nüfus artışıyla beraber toprakların aileyi oluşturan bireyler arasında bölünmesinden
dolayı aileye yetmemesi, şehirlerdeki iş imkânlarının köylere oranla daha çok olması gibi nedenler in-
sanları şehirlere göç etmeye yönlendirdi. Ankara, İstanbul, Adana, İzmir gibi büyük kentler yoğun olarak
göç aldı.

141