Page 138 - Tarih

12. Sınıf Tarih

Çalışma ve toplama kamplarında yüz binlerce insan yaşamını yitirdi.
Savaşın sonunda, savaş suçlarına ve insanlığa karşı işlenen suçlara bakmak üzere Nürnberg Mahke-
mesi kuruldu. Japon yöneticiler de Tokyo’da kurulan mahkemede yargılandılar. Birleşmiş Milletler Genel
Kurulu, 9 Aralık 1948’de “Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşme”yi kabul
etti. Bunun yanı sıra Birleşmiş Milletler, 10 Aralık 1948’de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni kabul
etti.

5. 3. 1. II. Dünya Savaşı’ndan Sonra Orta Doğu

Sıra Sizde
İsrail devletinin kurulması Orta Doğu’da ve dünyada bugün de
süren hangi sorunların ortaya çıkmasına yol açmıştır?

Roma İmparatorluğu zamanında Filistin’den sürülen Yahudiler, yüzlerce yıl başka milletler arasında ya-
şadılarsa da Filistin topraklarına dönmek emellerinden hiç vazgeçmediler. Osmanlı Padişahı II.Abdül-
hamid, imparatorluğun dağılma sürecinde dahi büyük ekonomik yardım tekliflerine rağmen, Yahudilerin
Kudüs’e yerleşmelerine izin vermedi.
I. Dünya Savaşı’nın sonunda Kudüs, Osmanlı Devleti’nin elinden çıktı ve İngiltere’nin mandası altına gir-
di. Bundan sonra Filistin’de yaşayan Araplarla çeşitli yollarla gelip Filistin topraklarına yerleşen Yahudiler
arasında çatışmalar başladı. İngiltere zaman zaman Yahudi göçlerini sınırladıysa da alınan önlemler
yeterli olmadı. “Haganah” adlı bir gizli örgüt ile “İrgun” adlı terör örgütleri Filistin’e kaçak göçleri organize
etti. Arap-Yahudi çatışması devam etti.

İngiltere, II. Dünya Savaşı’ndan sonra 2 Nisan 1948’de Araplar ve Yahudiler arasındaki anlaşmazlığı
Birleşmiş Milletlere götürdü.
BM Genel Kurulunda Filistin’in Araplar ve Yahudiler arasında taksimine karar verildi. Büyük devletlerden
Amerika, Sovyet Rusya ve Fransa taksim lehinde oy verirken İngiltere çekimser kaldı. Türkiye ise Arap
ülkeleriyle beraber Filistin topraklarının taksiminin aleyhinde oy verdi. Filistin’in taksim edilmesi kararı
bütün Arap dünyasında tepki ile karşılandı. Arap ülkeleri 17 Aralık 1947’de Kahire’de yaptıkları toplantı-
da Filistin topraklarının taksim edilmesini ve İsrail Devleti’nin kurulmasını önlemek için savaşa girme ka-
rarı aldılar. İngiltere BM kararından sonra 15 Mayıs 1948’e kadar Filistin’deki bütün kuvvetlerini çekme
kararı aldı. Bu çekilmenin tamamlanmasından bir gün önce, Tel Aviv’de bulunan Yahudi Millî Konseyi,
İsrail Devleti’nin kuruluşunu ilan etti (14 Mayıs 1948). Amerika, yeni İsrail Devleti’ni daha ilk günden ta-
nıdı. Sovyet Rusya da üç gün sonra, Arap-İsrail Savaşı’nın başlamasından sonra, İsrail’i tanıdı.
İsrail Devleti kurulur kurulmaz Mısır, Ürdün, Suriye, Lübnan ve Irak devletleri 15 Mayıs’ta İsrail’e savaş
açtılar ve Birinci Arap-İsrail Savaşı başladı. Savaş bir yıl kadar sürdü. 75.000 kişilik İsrail ordusuna
karşı, savaşa katılan beş Arap devleti her cephede yenilgiye uğradı. Sonuçta BM’nin arabuluculuğu ile
bir ateşkes imzalandı. İsrail, Filistin topraklarının hemen hemen dörtte üçünü ele geçirdi. Ayrıca, taksim
kararına göre milletler arası statüye sahip olması kararlaştırılan Kudüs şehrinin de yarısı İsrail’in eline
geçti, diğer yarısı da Ürdün’de kaldı. 1967 Savaşı’nda İsrail Kudüs’ün diğer yarısını da eline geçirdi.

Arap-İsrail çekişmesi, bölgede farklı emelleri olan birçok devletin müdahaleleri sonucu dünya barışını
tehdit eden kanayan bir yara hâline geldi.

137