Page 14 - Fen Lisesi Biyoloji 10 | 3.Ünite

Büyük boyutlarda yıkımlara sebep olan doğa olaylarından biri de sel felaketidir. Sel felaketleri, bir yan-
dan yerleşim alanlarını yaşanmaz hâle getirirken diğer yandan tarımsal faaliyetleri olumsuz etkiler. Sellerin
yanı sıra şiddetli fırtınaların da çevreye verdiği zararlar büyüktür. Örneğin Amerika’da gerçekleşen fırtına ve
kasırgalar onlarca insanın hayatını kaybetmesine ve birçok çevresel felakete sebep olmaktadır.
Son 50 yılda insan nüfusunun hızla artması ve buna bağlı olarak gelişen teknoloji, çevreye zarar vermek-
tedir. Bu durum ekosistemlerin doğal yapısını bozmaktadır. Toprak erozyonu, bitki örtüsünün ve ormanların
tahrip edilmesi, su kaynaklarının azalması ekosistemin doğal dengesini bozan diğer faktörlerdir. Bunların
sonucunda ekosistemlerde çok sayıda canlı türü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya gelmiştir. Nesli tükene-
bilecek türler arasında ne yazık ki insan da bulunmaktadır. Fakat insan türü; zekâsını, ekosistemin kendisine
sunduğu imkânları ve teknolojiyi olumlu yönde kullanırsa kendisinin aynı zamanda diğer canlıların neslinin
tükenmesini engelleme konusunda başarıya ulaşabilir.

SUNUM
Sunumun adı: Bir Ekosistem Tanıtımı
Amaç: Çevredeki ekosistemleri tanımak
Araç Gereç: Çeşitli kayıt cihazları
Uygulama
• Çevrenizde gözlemlemek istediğiniz bir ekosistem belirleyiniz.
• Ekosisteme ait canlı ve cansız ögelerin fotoğraflarını çekiniz.
• Çektiğiniz fotoğrafları, bilgisayar üzerinde birleştirerek kısa bir sunu hazırlayınız.
Sonuçlandırma
Hazırladığınız sunuyu sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.

Örnek
Farklı ekosistemler arasındaki kesişme bölgelerine ekoton denir. Bu bölgeler tür çeşitliliği bakımın-
dan zengindir. Örneğin çayır ekosistemi ile orman ekosisteminin geçiş bölgesi olan ekotonda, çalılar ve
kısa boylu ağaç türleri birlikte bulunabilir. Bu geçiş bölgelerinde canlı çeşitliliği fazla, madde döngüleri
hızlı, canlılar arası rekabet çoktur.
Aşağıda A, B, C ekosistemleri ve bu ekosistemlerin kesişimleri ile oluşan K, L, M, N ekotonları
gösterilmiştir. B
Buna göre A
1. N bölgesinde A bölgesine göre tür çeşidi daha fazladır. K
2. C ekosisteminde suda yaşayan canlı vardır.
3. N bölgesi, K bölgesinden daha çok yağış alır. L N M
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız 1 B) 1 ve 2 C)1 ve 3 D) 2 ve 3 E) 1, 2 ve 3

C
Çözüm
Cevap A seçeneğidir.
N bölgesi 3 ekosistemin kesişim bölgesi olduğundan (ekoton) tür çeşitliliği en fazla olan bölgedir.
C ekosisteminin yapısı hakkında bilgi verilmediğinden suda yaşayan canlı olup olmadığı kesin olarak
söylenemez.
N bölgesi A, B, C ekosistemlerinin geçiş bölgesi olduğundan bu ekosistemlerin herhangi birinden daha
yağışlı olduğu kesin olarak söylenemez.

106