Page 12 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite
P. 12
Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf
İmpuls iletimi sırasında “Görsel 1.6”da gösterildiği gibi olaylar şu şe-
kilde gerçekleşir:
1. Sodyum kanalları açılır, hücre içine sodyum difüze olur. Aksiyon po-
tansiyeli başlar. Polarizasyon kaybedilerek depolarizasyon gözle-
nir ve akson boyunca ilerler.
2. Potasyum kanalları açılır, hücre dışına potasyum difüze olur. Po-
tasyum kanalları aksonda meydana gelen aksiyon potansiyeli sü-
resince açık kalır. Bazı sodyum kanalları kapanır. Zarın yüklenmesi
tekrar başladığı için bu olaya repolarizasyon denir. Repolarizasyon
gerçekleştiren zar kısımlarında Na /K yük farkını yeniden oluştura-
+
+
bilmek için enerji harcanır.
3. Potasyum kanalları kapanır ve hücre tekrar dinlenme potansiyeli
durumuna döner. Nöron yeniden impuls almaya hazırdır.
İlk aksiyon İkinci aksiyon
potansiyeli K + potansiyeli
1. Na + 2. Na +
K +
K +
3. Na +
K + Üçüncü aksiyon
potansiyeli
Görsel 1.6: İmpuls oluşumu
UYARI ! Nöron, eşik değer ve eşik değerin üstünde uyarılara maksimum
ve aynı şiddette impuls oluşturur. Eşik değerin üzerindeki uyarılar
impuls hızını artırmaz.
İlk nöron
Mitokondri
Ca iyon kanalları açık ve Ca girişi
+2
+2
Nörotransmitter
Sinaptik boşluk Nörotransmitter
Reseptör
Sonraki
Nörotransmitter nöronun
girişi
hücre zarı
Sonraki nöron
İyon kanalları açık
Görsel 1.7: İmpulsun sinapstan geçişi
İki nöronun karşılaşmasına sinaps denir. Bu durum ilk nöronun akso-
nu ile diğer nöronun dendritinin karşılaşması şeklinde de düşünülebilir
(Görsel 1.7). Nöron hücresinin zarlarındaki madde geçişlerini sağlayan
protein kanallarının yukarıda bahsedilen iki önemli özelliği göz önünde
bulundurulduğunda, bu olay şu şekilde gerçekleşir: Uyarı, elektriksel
26