Page 18 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 1.Ünite

Fen Lisesi Biyoloji 11. Sınıf

Limbik sistem

Corpus
callosum

Epifiz
Talamus bezi

Omurilik
Hipotalamus Pons soğanı

Görsel 1.14: Beyin lopları ve bölgeleri
Hipotalamus, homeostatik düzenleme için beynin en önemli bölgele-
Bilgi Notu rinden biridir. Vücudun biyolojik saatini düzenler. Vücut ısısını ayarlar.
Termostat: Çevre ısındığında vü- Vücudun termostatıdır. Yapısında bulunan hipofiz bezini kontrol eder.
cut ısınır. Vücut sıcaklığı arttığında Açlık, susama, cinsel davranışlar, savaş-kaç tepkisi, kan basıncı, kalp
hipotalamustaki termostatın soğutma atış hızı, vücut sıcaklığı, iştah ve uyku düzeni gibi faaliyetlerle insanı
mekanizmaları devreye girer. Deri ve hayatta tutar.
kan damarları genişler. Isı, deri yüze-
yinden yayılır ve terleriz. Böylelikle Epitalamus epifiz bezini içerir. Epifiz bezinden melatonin hormonu
vücut sıcaklığı düşer. salgılanır.
Çevre soğuduğunda, vücut ısı kay-
beder. Hipotalamustaki termostatın UYARI ! Orta beyin, pons ve omurilik soğanının tamamına beyin sapı denir.
ısıtma mekanizmaları devreye girer.
Derideki damarlar daralarak kanı içe Orta Beyin
doğru çeker. İskelet kasları istemsiz
kasılır (titrer), ısı üretir ve vücut sıcak-
lığı artar. Görme ve işitme duyularının refleks merkezidir. Cismin görüntüsü tam
belirmeden başın görüntü yönüne doğru çevrilmesi, parlak ışıkta göz
bebeğinin küçülmesi, az ışıkta büyümesi gibi görme reflekslerinin mer-
kezidir. Kasların hafif kasılı kalmasını (kas tonusu) sağlayan merkez de
orta beyinde bulunur. Vücut duruşunun kontrolü orta beyin tarafından
yapılır. Bir nesne hakkında alınan bütün duyular burada bütünleştirile-
rek nesneyle ilişkilendirilir. Bu bilgiyi ön beyne aktarır. Duyma ile ilgili
tüm aksonlar ya burada sonlanır ya da buradan geçerek uç beyne
gider.

Uç beyin

Talamus
Hipotalamus

Hipofiz bezi

Beyincik
Orta beyin

Pons
Omurilik
soğanı
Görsel 1.15: Beynin dikey kesiti (Ön, orta ve arka beyin bölümleri)

32