Page 27 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 3.Ünite
P. 27
3. Bitki Biyolojisi Bitki Biyolojisi 3.
Ünite Ünite
Okuma Parçası
NEDEN BAZI AĞAÇLAR YAPRAKLARINI DÖKERKEN BAZILARI DÖKMEZ?
Aslında bütün ağaçlar yapraklarını döker. Ağaçların yapraklarını dökme zamanları türlerine ve hava koşullarına
bağlı olarak değişir. Örneğin bazı ağaçlar sonbaharda yapraklarının tamamını döker, bazılarının yaprakları ise olgun-
luk dönemini tamamladıktan sonra dökülür. Çam, köknar, servi ve ladin gibi bazı iğne yapraklı ağaçlar kış mevsimin-
de yaprak dökmez ama yıl boyunca yaprak değiştirir.
Bitkilerin yapraklarını dökme zamanını, çevresel değişimler (örneğin sıcaklık) ve kalıtsal etkenler belirler. Yapra-
ğın dökülme sürecinde ilk olarak yaprak sapının gövdeye bağlandığı bölgedeki bir grup hücre farklılaşmaya başlar. Bu
bölge, kopma (absisyon) bölgesi olarak isimlendirilir. Bu süreçte kopma bölgesindeki hücrelerin çeperleri zayıflar ve
hücreler küçülür. Sonuçta yaprak, zayıflayan bu bölgeden kopar. Bitkinin gövde kısmında kalan kopma bölgesindeki
hücreler, yara izi dokusunu oluşturur. Bu, bitkiyi hastalıklara ve enfeksiyonlara karşı korur.
Oksin olarak isimlendirilen büyüme hormonu, kopma bölgesinin oluşumunu geciktirir. Oksin moleküllerinin mik-
tarı, genç yapraklarda yüksektir ve yaprak olgunlaştıkça azalmaya başlar. Bu nedenle yaprak olgunlaştığında dökülme
süreci başlar.
Bitkilerin yapraklarını dökmesi; besin, enerji ve su ihtiyaçlarını azaltmalarına, dolayısıyla soğuk ve kuru havalarda
hayatta kalmalarına yardımcı olur.
Tuba Sarıgül
http://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/biltek_arsiv/btd_588_-_kasim_2016_48.pdf
(Düzenlenmiştir.)
137
137
137