Page 98 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite

2. ÜNİTE ELEKTRİK VE MANYETİZMA

ÇALIŞMA KÖŞESİ 40

A) %90 verimle çalışan şekildeki transformatörün
Cevap
primer sarımlarına etkin değeri 120 V olan gerilim
uygulandığında sekonder sarımlarındaki gerilim
30 V, primer sarımlarındaki akımın etkin değeri 2 A
olmaktadır.

V = 120 V N N V = 30 V
p s s
p
I I
p s R

Buna göre transformatörün sekonder sarımla-
rındaki akımın etkin değeri kaç A’dir?

B) İdeal bir transformatörün primer devresi 400, Cevap
sekonder devresi 1200 sarımlıdır.

Primer devresine 12 V alternatif gerilim uygu-
lanırsa sekonder devresinden kaç V gerilim
alınır?

2.6.4. Enerji Transferlerinde Güç Kaybı

Elektrik transferleri için yapılan yatırımların iyi analiz edilmiş projelere dayalı olması, bütçeden alacağı pay
ve ülke ekonomisine katkısı açısından büyük önem taşımaktadır. Güç kaybının üretim ve tüketim zinciri-
nin en zayıf halkasının dağıtım şebekeleri olduğu görülmektedir. Plansız bir gelişme gösteren şebekeler
genel olarak 380 kV sistemiyle elektrik enerjisi üreten güçlü santrallerden 150 kV-154 kV’tan beslenmek-
tedir. Bu durum şebekelerin dağıtım ve dağıtımın dönüşümü için ara transformatörler kullanmasını gerek-
tirmektedir. Kullanılan ara transformatörlerin sayısı düşünüldüğünde bu sistemlerin devreden çıkarılması
ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacaktır. Bu da enerjiyi kullanan bölgelere yakın üretim tesislerinin
kurulmasıyla ve doğrudan 380/34,5 kV dönüşümünün yapılmasıyla mümkün olabilir.

Bunun yanında enerji dağıtım hatları ve kablolarında da enerji/güç kayıpları olmaktadır. Geniş arazilere
sahip ancak enerji ihtiyacı az olan bir ülkede çok sayıda direğe bağlı uzun hatların kullanılması büyük
ölçüde enerji kayıplarına neden olmaktadır. Bunun yerine kullanıcısına yakın trafodan beslenen kısa hat-
ların tercih edilmesi de ülke ekonomisine katkıda bulunacaktır.

306