Page 9 - Fen Lisesi Fizik 9 | 1.Ünite

OKUMA METNİ

Çok Küçük Şeylerin Bilimi Nanoteknoloji

Ünlü fizikçi Richard Feynman (Riçırd Faynmın) 1959 yılında “Neden Britannica Ansiklopedisi’nin yirmi dört
cildinin içindekilerin tamamını bir toplu iğnenin başına yazamayalım?” demişti. O zamanlar için böyle bir
şey ancak hayallerde olabilirdi. Oysa günümüzde bunu yapmak artık mümkün. Nasıl mı? Nanoteknoloji
sayesinde...

Nanoteknoloji araştırmaların atom ve molekül boyutunda yapıldığı bir çalışma alanı. Bu alanda kimya, bi-
yoloji, fizik, tıp ve mühendislik gibi farklı alanlardan bilim insanları birlikte çalışır. “Nano” Yunancada cüce
anlamına gelir. Nano bir ölçü biriminin önüne ek olarak geliyorsa o ölçünün milyarda birini ifade eder.
Örneğin bir nanometre bir metrenin milyarda birine karşılık gelir. Nanoteknoloji alanındaki araştırmalar
1 ile 100 nanometre arasındaki boyutlarda gerçekleştirilir. Bu araştırmalar sırasında elektron mikroskobu
ve atomik kuvvet mikroskobu gibi özel mikroskoplar kullanılır. Nanoteknoloji alanında çalışan bilim in-
sanları moleküllerin yapılarını değiştirerek malzemelere hafiflik, esneklik, dayanıklılık gibi farklı ve yeni
özellikler kazandırmaya çalışırlar (Görsel 1.3 ve Görsel 1.4). Bu malzemeler de yeni ürünlerin geliştirilme-
sinde kullanılabilir [1.2].

Görsel 1�3: Nanoteknoloji sayesinde üretilen esnek ekran Görsel 1�4: Atom boyutunda yapılan işlemlerle üretilen özel
moleküller (Atom çapı yaklaşık 10 m)
-10

Müzik ve fizik kelime olarak her ne kadar uyumlu görünse de içerik olarak birbirinden farklıdır. Müzik ve fizik
aslında çok sıkı bir ilişki içerisindedir. Bu sebeple müzisyenin, müziğin fiziksel temellerine dair bilgisi olma-
lıdır. Müzik deyince aklınıza gelmesi gereken ilk şey, ses kavramıdır. Ses, madde moleküllerinin titreşimiyle
oluşan bir dalga hareketidir. Ses, fiziksel olarak canlı sesi ve enstrüman sesi olmak üzere iki başlıkta toplana-
bilir. Canlı sesi, diyafram ve akciğerlerdeki havanın ses tellerine iletilmesi ve buradaki ses tellerinin titreşme-
siyle oluşur. Enstrüman sesi ise cisimlerin titreşmesinden oluşur.

Sesi inceleyen bilim dalına akustik adı verilir.
Akustik, fizik biliminin bir dalıdır. Seslerin ne şekil-
de, hangi ortamlarda yayıldığı, etkisi, soğurulması
gibi nitelikleriyle ilgilenir. Tiyatro, sinema ya da
konser için gittiğiniz salonların mimari yapısı ses
akışını etkiler (Görsel 1.5). Seyir esnasında sesin
kalitesi, ortamın gürültüsü gibi birçok değişkenin
ayarlanmış olması gerekir.

Görsel 1�5: Akustiğe uygun olarak yapılmış Zorlu Performans
Sanatları Merkezi
19