Page 10 - Fen Lisesi Kimya 10 | 2. Ünite

Derişik çözeltiye çözücü eklenerek seyreltilebilir. Seyreltik çözeltilere ise
çözünen eklenerek veya çözücü uzaklaştırılarak derişik hâle getirilebilir.

b) Kütlece Yüzde, Hacimce Yüzde ve ppm Derişimleri
Kütlece Yüzde Derişim
100 g çözeltide çözünmüş maddenin gram cinsinden miktarına kütlece
yüzde derişim denir. Kütlece yüzde derişim aşağıda verilen bağıntı ile
hesaplanır.
Çözünen kütlesi (m )
çözünen
Kütlece yüzde derişim (C) = .100
Çözelti kütlesi (m )
çözelti
Örneğin 20 g tuz 60 g suda çözündüğünde oluşan çözeltinin kütlesi 80
g olur. Bu çözeltinin kütlece yüzde derişimi;
20
Kütlece yüzde derişim= .100 = 25 g çözelti kütlece %25’lik olur.
80
ÖRNEK
Kütlece %15’lik 300 g tuz çözeltisinde kaç g tuz, kaç g su vardır?

ÇÖZÜM

I.yol
%15’lik çözeltide; 100 g çözeltide 15 g tuz var.
300 g çözeltide ? g tuz var.
? = 45 g tuz 300-45 = 255 g su
II.yol
m
.
çözünen
15 = 100 m = 45 g tuz m = 300-45 = 255 g su
300 çözünen çözücü
Aynı çözeltiler karıştırıldığında oluşan çözeltinin kütlece yüzde derişimi

m C + m C + ..... = m C formülü ile hesaplanabilir.
1 1 2 2 s s

ÖRNEK
Kütlece %20’lik 300 g şeker çözeltisi ile %10’luk 200 g şeker çözeltisi
karıştırılıyor. Oluşan yeni çözelti kütlece yüzde kaçlık olur?

ÇÖZÜM
I.yol
%20’lik çözeltide; 100 g çözeltide 20 g şeker var.
300 g çözeltide ? g şeker var.

? = 60 g şeker
% 10’luk çözeltide; 100 g çözeltide 10 g şeker var.
200 g çözeltide ? g şeker var.

? = 20 g şeker
Toplam şeker= 60+20= 80 g Toplam çözelti= 300+200= 500 g
500 g çözeltide 80 g şeker var.
100 g çözeltide ? g şeker var.
? =16 g şeker çözelti kütlece %16’lık olur.

II.yol
m C + m C + ..... = m C 300.20 + 200.10 = 500.C C = %16
1 1 2 2 s s s s
80