Page 65 - Fen Lisesi Kimya 11

MODERN ATOM TEORİSİ

ns ve (n-1)d orbitalleri arasındaki enerji farkının az olmasından do-
layı d-blok metalleri elektronlarını bu orbitallerden verebilir. Böylece
d-blok metalleri farklı pozitif yükseltgenme basamağına sahip olabilir.
Örneğin potasyum (K) bileşiklerinde sadece +1 yükseltgenme basama-
ğına sahip olurken bakır (Cu) +1 veya +2 yükseltgenme basamağına
sahip olabilir. Bakır ve potasyum arasındaki bu farkın sebebi, bakır
ve potasyumun ikinci iyonlaşma enerjileri karşılaştırılarak anlaşılabilir.
İkinci iyonlaşma enerjisi bakır için 1960 kj/mol, potasyum için 3070 kj/
2+
mol’dür. Cu iyonunu oluşturmak için (n-1)d alt katmanından yani [Ar]
3d ’un d-orbitallerinden 1 elektron uzaklaştırılması gerekirken K iyo-
10
2+
nu oluşturmak için, elektronun [Ar] yapısından uzaklaştırılması gerekir.
Kimyasal reaksiyonlarda bu kadar büyük enerji kolayca sağlanamaya-
cağı için potasyum sadece 4s orbitalindeki elektronunu verebilir.
Tablo 1.28’de elementlerin bileşiklerinde alabilecekleri yükseltgen-
me basamakları verilmiştir. En yaygın yükseltgenme basamakları renkli
olarak yazılmıştır.

Tablo 1.28: Elementlerin Bileşiklerinde Alabilecekleri Yükseltgenme Basamakları

77
KİMYA 11. SINIF