Page 34 - Fen Lisesi Kimya 11 | 3. Ünite

Bilgi Kutusu Çözeltilerde donma noktasındaki alçalma çözünenin mol kesri ve
molalitesi ile orantılıdır. Çözeltilerdeki donma noktası alçalması
Çözeltilerdeki donma nok-
tasının alçalması çözünen
maddenin cinsine bağlı olma- ∆T = - K mi formülü ile hesaplanır.
d d
yıp toplam tanecik sayısına
bağlıdır.
Formülde
∆T : T -T = Donma noktası alçalması (T : Çözücünün donma noktası,
d 2 1 1
T : Çözeltinin donma noktası)
2
∆T : Donma noktası alçalması
d
K : Donma noktası alçalma sabiti (kriyoskopi sabiti)
d
m: Çözeltinin molalitesi
i: Çözünen maddenin tanecik sayısını ifade eder.
■ 1 atm basınç altında 1 kg suda 1 mol glikoz çözününce çözeltinin kay-
o
o
nama noktası 0,52 C artar. Donma noktası 1,86 C azalır. Çözücüsü
o
su olan çözeltilerde ebülyoskopi sabiti K = 0,52 C/m, kriyoskopi sa-
k
o
biti ise K = 1,86 C/m’dir. Farklı sıvıların ebülyoskopi ve kriyoskopi
d
değerleri farklıdır. Bazı sıvıların ebülyoskopi ve kriyoskopi değerleri
Tablo 3.3’te verilmiştir.
Tablo 3.3: Bazı Sıvıların Ebülyoskopi ve Kriyoskopi Sabitleri
Donma Noktası o Kaynama Noktası o
Çözücü o K ( C/m) o K ( C/m)
( C, 1 atm) d ( C, 1 atm) K
Su 0 1,86 100 0,52

Benzen 5,5 5,12 80,1 2,53

Etanol -117,3 1,99 78,4 1,22

Asetik
16,6 3,90 117,9 2,93
asit

Örnek

o
1 atm basınç altında 248 g etilen glikol (C H O ) 200 g suyla karıştırıldığında oluşan çözelti kaç C’de
2 6 2
o
donmaya başlar? (C H O : 62, K = 1,86 C/m)
2 6 2 d
Çözüm

m 248 n çözünen 4
n C H O = = = 4 mol m = 200 g = 0,2 kg m = = = 20 m
su
2 6 2
M
A 62 m çözücü 0,2
C H O moleküler olarak çözündüğü için i = 1’dir.
2 6 2
o
∆T = - K .m.i ∆T = - 1,86.20.1 = -37,2 C
d d d
o
∆T = T - T - 37,2 = T - O T = - 37,2 C
d 2 1 2 2
o
Bu çözelti - 37,2 C’de donmaya başlar.

198 KİMYA 11. SINIF