Page 33 - Fen Lisesi Kimya 11 | 3. Ünite
P. 33
SIVI ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK
Donma Noktası Alçalması
Saf sıvıların sabit basınçta belli bir donma sıcaklığı olmasına rağmen
çözeltilerin sabit bir donma sıcaklığı yoktur. Çözeltiler saf çözücülerden
daha düşük sıcaklıkta donar. Donma olayı gerçekleşirken tanecikler dü-
zensiz bir durumdan daha düzenli bir duruma geçer. Bu geçiş sırasında
dışarıya enerji verilir. Çözelti, çözücüden daha düzensiz olduğundan
taneciklerin düzenli hâle gelmesi için saf çözücüye oranla daha fazla
enerjinin uzaklaştırılması gerekir. Bu nedenle çözelti, çözücüden daha
düşük donma noktasına sahiptir. Çözeltilerde donma sırasında sıcaklık,
doymuş çözelti oluşuncaya kadar sürekli azalır (Grafik 3.3).
o
Sıcaklık ( C)
2
1
Su
0
-a Doymamış çözelti
-b
Doymuş çözelti
Zaman
Grafik 3.3: Saf su ve sıvı-katı çözeltisinin soğuması sırasındaki sıcaklık-zaman
değişimi
Kış aylarında uçakların alkolle yıkanma-
sının (Görsel 3.6), buzlu yola tuz dökülme-
sinin (Görsel 3.7), araba radyatörlerine an-
tifriz konmasının, deniz ve tuz göllerinin tatlı
sulardan daha geç donmasının nedeni sulu
çözeltilerin donma noktasının saf sudan daha
düşük olmasıdır. Uçucu olmayan katılar suda
çözündüklerinde oluşan çözeltinin kaynama
noktası saf sudan yüksek, donma noktası ise
saf sudan düşük olur.
Görsel 3.6: Buzlanmayı engellemek için uçakların alkolle
yıkanması
Görsel 3.7: Buzlanmayı engellemek için yolların tuzlanması
197
KİMYA 11. SINIF