Page 28 - Fen Lisesi Kimya 11 | 3. Ünite

Saf su ve uçucu olmayan katı bir madde ile hazırlanmış çözeltinin
buhar basıncının sıcaklıkla değişimi Grafik 3.1’de verilmiştir.

Buhar basıncı (mmHg)

800
760
600
400 Su Çözelti
200
o
Sıcaklık ( C)
0 40 60 80 100 115
Grafik 3.1: Su ve katı-sıvı çözeltisinin buhar basınçlarının sıcaklıkla değişimi
Grafik 3.1 incelendiğinde sıcaklık arttıkça su ve çözeltinin buhar
basınçlarının arttığı görülür. Aynı sıcaklıktaki saf suyun buhar basıncı
çözeltinin buhar basıncından daha yüksektir. 1 atm basınç altında kay-
nama anında su ve çözeltinin buhar basınçları eşit (760 mmHg) fakat
kaynama sıcaklıkları farklıdır.
Saf su ve tuzlu su çözeltisinin sıcaklıklığının zamanla değişimi Gra-
fik 3.2’de verilmiştir.

o
Sıcaklık ( C)
Doymuş çözelti
100+b
100+a Doymamış çözelti

100
Su

Zaman
5t 6t 8t
Grafik 3.2: Saf su ve tuzlu su çözeltisinin kaynamasına ait sıcaklık-zaman
değişimi

Grafik 3.2 incelendiğinde saf bir çözücü olan suyun ağzı açık bir
o
kapta kaynama noktası 100 C’dir. Su, kaynamaya başladıktan sonra
tamamen buharlaşıncaya kadar kaynama noktası ve buhar basıncı de-
ğişmez.
Doymamış bir çözelti ısıtıldığında çözeltinin kaynama noktasına ka-
o
dar (100+a C) sıcaklık arttığı için sıvının buhar basıncı artar. Çözelti
kaynamaya başladıktan sonra çözeltide çözücü buharlaşması çok fazla
olur. Bu nedenle çözünen miktar değişmezken çözeltinin derişimi ar-
tar ve kaynama noktası yükselmeye devam eder. Belli bir süre sonra
(100+b C’de) çözücü buharlaştıkça çözünen çökmeye başlar ve çözelti
o
doygun hâle gelerek derişimi sabit kalır. Bu durumda çözeltinin kayna-
ma noktasında değişme olmaz. Çözeltinin buhar basıncı ise kaynama
başladıktan sonra atmosfer basıncına eşit olur ve kaynama süresince
buhar basıncı sabit kalır.

192 KİMYA 11. SINIF