Page 27 - Fen Lisesi Kimya 11 | 3. Ünite

SIVI ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

Örnek

o
Kütlece %80 glikol (etandiol, C H (OH) ) içeren sulu çözeltinin 53 C’de buhar basıncı kaç mmHg’dır?
2 4 2
o
o
(H O: 18, C H (OH) : 62, 53 C’de P = 107 mmHg, P o = 1 mmHg)
2 2 4 2 su etandiol
Çözüm

Etandiol ve suyun mol sayısı ve mol kesri
80
20
n = = 1,29 mol n = = 1,11 mol
etandiol su
62 18
1,29 1,11
X = ≅ 0,5375 X = ≅ 0,4625
etandiol su
2,40 2,40
o
P = P o X P = P X
etandiol etandiol etandiol su su su
P = 1.0,5375 = 0,5375 mmHg P = 107.0,4625 = 49,4875 mmHg
etandiol su
P = 0,5375 + 49,4875 = 50,025 mmHg olur.
T
o
Örnekte görüldüğü gibi saf suyun 53 C’de buhar basıncı 107 mmHg, çözeltideki buhar basıncı
49,4875 mmHg ve çözeltinin toplam buhar basıncı 50,025 mmHg’dır. Saf su etandiolden daha uçucu
olduğu için suya etandiol eklenince çözeltideki suyun ve çözeltinin buhar basıncı saf suyun buhar
basıncından daha az olur.

Kaynama Noktası Yükselmesi
Ağzı açık bir kapta ısıtılan suyun sıcaklığı artarken buhar basıncı
da artar. Saf suyun buhar basıncı atmosfer basıncına eşit olunca su
kaynamaya başlar. Bu noktadan sonra sıvının buhar basıncında artış
olmaz. Bir sıvının buhar basıncının atmosfer basıncına eşit olduğu sı-
caklığa sıvının kaynama noktası denir. Bilgi Kutusu
Saf sıvıların sabit basınç altında kaynama sıcaklıkları sabittir. Örne-
Aynı ortamda kaynayan fark-
o
ğin saf su 1 atmosfer basınç altında 100 C’de kaynamaya başlar ve
lı maddelerin buhar basınç-
o
kaynarken sıcaklık 100 C’de sabit kalır.
ları eşittir.
Bir sıvının kaynama noktası
■ Sıvı molekülleri arası çekim kuvvetine bağlıdır. Sıvı molekülleri arasın-
daki çekim kuvveti fazla olan sıvıların kaynama noktası daha yüksektir.
■ Sıvının uçuculuğuna bağlıdır. Uçucu sıvıların buhar basınçları yük-
sek, kaynama noktaları düşüktür.
■ Sıvının molar buharlaşma ısısına bağlıdır. Molar buharlaşma ısısı bü-
yük olan sıvıların kaynama noktaları da büyüktür.

■ Sıvının saflığına bağlıdır. Saf sıvıların kaynama noktası uçucu olma-
yan katı-sıvı çözeltilerden düşüktür.
■ Dış atmosfer basıncına bağlıdır. Dış atmosfer basıncı artınca sıvıların
kaynama noktası artar.

191
KİMYA 11. SINIF