Page 4 - Fen Lisesi Matematik 10 | 1.Ünite
P. 4

SAYMA VE OLASILIK

            3. ÖRNEK
            3 farklı dergi ve 4 farklı gazete arasından bir dergi veya bir gazetenin kaç farklı şekilde seçilebileceğini bulunuz.

            ÇÖZÜM
            3 farklı dergi arasından 1 dergi 3 farklı yolla, 4 farklı gazete arasından 1 gazete 4 farklı yolla seçilebilir.Buna göre
                                                                                                        4
            3 farklı dergi ve 4 farklı gazete arasından 1 dergi veya 1 gazete, saymanın toplama ilkesine göre 3 +=  7
            değişik yolla seçilebilir.

                         A ve B boş kümeden farklı, ayrık iki küme olmak üzere A # B kümesinde oluşan sıralı ikililerin

                 Tanım   eleman sayısını bulma işlemine çarpma yoluyla sayma veya saymanın temel ilkesi denir.
                          s A #  B = ^h  s A s B ^ h şeklinde hesaplanır.
                           ^
                                        $ h

            Bu özellik şu şekilde de ifade edilebilir:
            Bir A olayı ayrık  A1 , A2 ,..., Ar  aşamalarında sırasıyla gerçekleşsin.
            A  aşaması n  farklı yolla,
                        1
              1
            A  aşaması n  farklı yolla,
              2
                        2
            ....................................
            A  aşaması n  farklı yolla gerçekleşmesi durumunda A olayı nn$  2  $  ... n$  r  farklı yolla gerçekleşir.
              r
                        r
                                                                   1
                   s A #
                                    r i
            sA = _    1   A #  ... #  A =  n $  n $  ... n $  r  dir.
                           2
             _ i
                                         1
                                            2
            4. ÖRNEK
            A kentinden B kentine 2 farklı yolla, B kentinden C kentine 3 farklı yolla gidilebilmektedir. A kentinden C
            kentine gitmek isteyen bir kişinin B ye uğramak koşuluyla C ye kaç farklı yolla gidebileceğini bulunuz.
            ÇÖZÜM
                                                                               ,,
            A kentinden B kentine X = # x 1 ,x - yolları ve B kentinden C kentine Y = # yyy - yolları bulunsun.
                                         2
                                                                                   3
                                                                                 2
                                                                              1
                          x 1                 y 1
                                              y 2
                A                   B                   C
                          x 2                 y 3
            A kentinden B kentine uğramak koşuluyla C kentine gidilebilecek yollar
                               ,
                                      ,
                                             ,
                                                    ,
                                                           ,
                       ,
                Y
                                        3 _
                         1 _
                                                      2 _
            X # = _ $  xy i , xy i , xy i , xy 1 _i , xy i , xy i. kümesinin elemanları kadardır.
                                 2 _
                                                   2
                              1
                                                             3
                                                          2
                       1
                                     1
                                            2
            O hâlde
            s X #  Y = ^h  s X s Y =  23$ =  6 farklı yolla gidilebilir.
                           $ ^ h
                         h
             ^
            5. ÖRNEK
            2 kız ve 6 erkek öğrenci arasından 1 kız ve 1 erkek öğrencinin kaç farklı şekilde seçilebileceğini bulunuz.
            ÇÖZÜM
            2 kız öğrenci arasından 1 kız öğrenci 2 farklı,
            6 erkek öğrenci arasından 1 erkek öğrenci 6 farklı şekilde seçilir.
            Bu durumda 26$ =  12 farklı şekilde seçim yapılır.
         14    Fen Lisesi Matematik 10
   1   2   3   4   5   6   7   8   9