Page 49 - Fen Lisesi Matematik 11 | 1.Ünite
P. 49

TRİGONOMETRİ

               Tanjant Fonksiyonunun Grafiği

                                    :
                                                      , !
                                                                                                       r
                                                     r
               Tanjant fonksiyonu  tan R - &  : xx =  r  + kk  Z $  R  tanımlı bir fonksiyondur. Periyodu  T =  olur.
                                                             0
                                                2
                   rr
                    ,
                b -  22  l aralığının uzunluğu  r  olduğundan bu aralıktaki tanjant fonksiyonunun grafiği
               her  r  uzunluğundaki aralıkta tekrarlanır.
                     rr
                       ,
                                   x =
                 : f b -  22  l  "  f , R  ] g  tanx  fonksiyonunun grafiği örnek olarak çizilirse
                                                            r
                  x =
                f ]g   tanx  fonksiyonu k !  Z  olmak üzere  x =  2  + k $ r  değerlerinde tanımsızdır.
                          rr
                           ,
               Aşağıda  -  22  l aralığında  f x =  tanx  fonksiyonunun bazı özel açılar için değerleri hesaplanmıştır.
                                           ]g
                       b
                     r               r              r
                x =-  4   için  y =  tan - 4  l  =-  1 ise  -  4 ,  -  1l
                                                 b
                                  b
                                           ,
                                    0
                   0
                x =  için  y =  tan0 =  ise  00h
                                         ^
                   r             r          r ,
                x =  4   için  y =  tan  4  =  1 ise  b  4  1l
                     r               r
                x = "  2   için  y =  tan " 2  l tanımsızdır.
                                  b
                   x       -  r    -  r    0      r        r
                                     4
                                                  4
                                                           2
                             2
                y =  tanx
                          tanımsız - 1     0      1     tanımsız
               Bulunan noktalar analitik düzlemde işaretlenirse  f x =  tanx  fonksiyonunun periyot aralığındaki grafiği
                                                             ] g
               elde edilir. Bu grafik, her periyot aralığında tekrarlandığında istenen grafik (Grafik 1.2.3) çizilmiş olur.
               Bilgi iletişim teknolojileri yardımıyla aşağıdaki grafik çizilir.
                                             y
                                                                 f  x ] g  =  tanx





                                        -  r 4  1
                                   -  r      O  r   r                  x
                                     2         4    2
                                           –1







                                         Grafik 1.2.3

               Grafik incelenirse
                 r ,        r ,
                         b
               b   1l ile  -   -  1l vb. periyot aralığındaki noktaların orijine göre simetrik olduğu görülür.
                 4          4
               Buna göre tanjant fonksiyonunun periyot aralığındaki grafiği, orijine göre simetrik noktalardan
               oluştuğundan tanjant fonksiyonu tek fonksiyondur.
                                            f
                              x =-
                    x =
                           ]
                 ]
                f - g   tan - g     tanx =- ] xg olur.
                                                                                           Fen Lisesi Matematik 11 59
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54