Page 5 - Fen Lisesi Matematik 12 | 4. Ünite
P. 5

ÖRNEK 3

              : d 2 +  3 y -  4 =  doğrusu x ekseni doğrultusunda 3 birim sağa, y ek-
                           0
                x
            seni doğrultusunda 4 birim aşağı ötelendiğinde oluşan doğrunun denk-
            lemini bulunuz.

                 ÇÖZÜM

                                                                    ^
                         0
             2 x +  3 y -  4 =   doğrusunun  üzerindeki  herhangi  bir  nokta  A x1 , y1h
            olsun. Bu doğru x ekseni doğrultusunda 3 birim sağa, y ekseni doğrultu-
                                                                   l^  , y 2h
            sunda 4 birim aşağı ötelendiğinde A noktasının yeni konumu A x 2
            olsun.
                          l^  , y 2 = ^h  , y 1 + ^  , 3 -  4h  olur.
                                           h
            Bu durumda  A x 2      A x 1
             x 2 =  x 1 +  3 &  x 1 =  x 2 -  3

             y 2 =  y 1 -  4 &  y 1 =  y 2 +  4  bulunur .
              ^  , y1h  noktası  x2 +  y -
                                         0
             A x1                3    4 =  doğrusu üzerinde olduğu için
             2 x 1 +  3 y 1 -  4 =  denklemi sağlanır.
                          0
            Buradan  x 1 =  x 2 -  3  ve y 1 =  y 2 +   de-     y
                                           4
            ğerleri doğru denkleminde yerlerine  ya-
            zılırsa
             2] x 2 - g  3^ y 2 + h  4 =  0
                   3 +
                             4 -
                                                              4
               2 x 2 -+  3 y 2 +  12 -  4 =  0                3
                    6
                                                                            x
                       2 x 2 +  3 y 2 +  2 =  0  elde edilir .  - 1  O  2
                                                              2
            Öteleme  sonucunda  elde  edilen  yeni          -
                                                              3       2 x +  3 y -  4 =  0
            doğrunun denklemi  x2 +  3 y +  2 =  ola-
                                           0
            rak bulunur.
                                                                      2 x +  3 y +  2 =  0
                 ÖRNEK 4

                    +
              , ab !  Z  olmak üzere  x3 +  2 y +  4 =  doğrusu x ekseni doğrultu-
                                              0
            sunda a birim sağa, y ekseni doğrultusunda b birim yukarı ötelene-
                                                            ^
            rek  x3 +  2 y -  8 =  doğrusu elde ediliyor. Buna göre  abh  ikilisini
                            0
                                                              ,
            bulunuz.
                 ÇÖZÜM
                                                      l^
                                                        ,
             3 x +  2 y -  8 =  doğrusu üzerindeki noktalar  A xyh  olsun.
                         0
                         0
             3 x +  2 y +  4 =  doğru denkleminde x yerine  x -  ve y yerine  y -
                                                                       b
                                                       a
            yazılırsa
              ]
                  a + ^
             3 x - g  2 y - h  4 =  0
                           b +
              3x -  3a +  2y -  2b +  4 =  0 bulunur.
            Bu denklem ile  x3 +  2 y -  8 =  doğrusu birbirine eşit olduğundan
                                      0
                  3a +  2y -  2b +  4 =  3x +  2y -  8
             3x -
                       - 3a -  2b =- 12
                        3a +  2b =  12 olur.
                                               ^
                            +
                                                          ^
            Buradan  ,ab !  Z  koşulunu sağlayan  abh  ikilisi  23h  biçiminde
                                                 ,
                                                             ,
            elde edilir.
                                                           Dönüşümler
                                                                                                      191
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10