Page 23 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

64. ÖRNEK

İlk hızı sıfır olan bir cisme etki eden net kuvvetin yola bağlı değişim grafiği verilmiştir.

F (N)

2F

I II
0
x 2x 3x x (m)
III
- F

Buna göre 0-3x yol aralığında yapılan toplam iş kaç F ∙ x olur?

ÇÖZÜM
Grafik ve yatay eksen arasında kalan alanların cebirsel toplamı yapılan işi verir. I. ve II. bölgelerde kuv-
vetler cisim üzerinde pozitif iş yaparken III. bölgede negatif iş yapmıştır.
I. bölgede alan W = 2F ∙ x
1
2 $ Fx
II. bölgede alan W = 2 = F ∙ x
2
III. bölgede alan W = - F ∙ x
3
0-3x aralığında yapılan net iş, alanların cebirsel toplamı olduğundan

W net = W + W + W
1
3
2
W net = 2F ∙ x + F ∙ x - F ∙ x
W net = 2F ∙ x olur.

65. ÖRNEK

Bir cisme etki eden net kuvvet-yol grafiği verilmiştir. F (N)

Kuvvet etkisiyle hareket eden cisim üzerinde, 0-4 m yol
aralığında yapılan iş W ve 0-16 m yol aralığında yapılan 20
1
iş W olduğuna göre W 1 oranı kaçtır? 0 4 8 12 16 x (m)
2
W 2
-10
ÇÖZÜM

F-x grafiğinde yapılan iş, grafikle yatay eksen arasındaki alanların cebirsel toplamıdır.

0-4 m aralığında yapılan iş W = 20 ∙ 4 = 80 J
1
20 . 4 10 . 4 10 . 4
0-16 m aralığında yapılan iş W = 20 ∙ 4 + 2 - 2 - 2 = 80 J olduğundan
2
W 1 = 1 olur.
W 2

125
125