Page 25 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

a) Bükülmüş atlama sırığı b) Sıkıştırılmış sünger

c) Zembereği kurulmuş oyuncak ç) Gerilmiş ok yayı
Görsel 1.11: Esnek cisimlerde enerjinin depo edilmesi

Bir sistem serbest bırakıldığında harekete geçerse o sistemde depo edilmiş enerji vardır. Bükülmüş bir atlama
sırığı, sıkıştırılmış sünger, zembereği kurulmuş oyuncak, gerilmiş ok yayı gibi cisimler serbest bırakıldığında
harekete geçer (Görsel 1.11). Bu cisimlerin ortak yönü hepsinin esneklik özelliğine sahip olmasıdır. Bir cisme
kuvvet uygulanarak esnetilmesi ya da sıkıştırılması sırasında cisim üzerinde yapılan iş, cisme potansiyel enerji
olarak aktarılır. Esnek cisimlerde depo edilen enerjiye esneklik potansiyel enerjisi adı verilir.

59. ALIŞTIRMA

Yay sabiti k olan bir yaya uygulanan kuvvetlerin yayda oluşturduğu uzama miktarları tabloda veril-
miştir.
Kuvvetlerin yaptığı iş yaya enerji olarak aktarıldığına Kuvvet 0 F 2F 3F
göre yaya ait kuvvet-uzama grafiğini çizerek esneklik
potansiyel enerjinin matematiksel modeline ulaşınız. Uzama Miktarı 0 x 2x 3x

ÇÖZÜM

127
127