Page 79 - Fizik 11 | 1.Ünite
P. 79
KUVVET VE HAREKET
Görsel 1.18: Su roketi
Görsel 1.18’de su roketi ile havalanmış bir kişi görülmektedir. Pompa vasıtasıyla borulara gönderilen basınçlı
su, yan borulardan hızla çıkarak çizgisel momentumun değişimini sağlar ve bir itme oluşturur. Tepki kuvveti
sayesinde de su roketinin yükselmesi gerçekleşir.
109. ÖRNEK
Şekildeki gibi sürtünmesiz yatay düzlem üzerinde durmak-
ta olan a açısı kadar bükülmüş borudan m kütleli suyun V m V
büyüklüğünde hız ile geçmesi sağlanmaktadır.
Su girişi a
Buna göre
a) Borunun sürtünmesiz düzlem üzerindeki hareketi na-
sıl olur?
b) a açısının değiştirilmesi, borunun hareketinde bir de-
ğişiklik meydana getirir mi? m
Su çıkışı V
ÇÖZÜM
a) Borudan geçen suyun çizgisel
momentumundaki değişim, bo-
ruya uygulanan itmeye eşittir. a
Buna göre a - P ilk
I = D P P son
F $ tD = P son - P ilk olur. P= m . V
ilk
Su, boruya DP’ye eşit büyüklük-
te bir itme uygular. Çizgisel mo- P= m .V D P
mentumun korunumu nedeniy- son
le ters yönde harekete geçer.
b) Açı küçüldükçe PD artacağından yani kuvvet büyüyeceğinden boru daha hızlı hareket eder.
181
181