Page 79 - Fizik 11 | 1.Ünite
P. 79

KUVVET VE HAREKET




























                                                     Görsel 1.18: Su roketi
               Görsel 1.18’de su roketi ile havalanmış bir kişi görülmektedir. Pompa vasıtasıyla borulara gönderilen basınçlı
               su, yan borulardan hızla çıkarak çizgisel momentumun değişimini sağlar ve bir itme oluşturur. Tepki kuvveti
               sayesinde de su roketinin yükselmesi gerçekleşir.

                 109. ÖRNEK


                   Şekildeki gibi sürtünmesiz yatay düzlem üzerinde durmak-
                   ta olan a açısı kadar bükülmüş borudan m kütleli suyun V   m  V
                   büyüklüğünde hız ile geçmesi sağlanmaktadır.
                                                                        Su girişi           a
                   Buna göre
                   a)  Borunun sürtünmesiz düzlem üzerindeki hareketi na-
                      sıl olur?
                   b)  a açısının değiştirilmesi, borunun hareketinde bir de-
                      ğişiklik meydana getirir mi?                                        m
                                                                                    Su çıkışı  V


                 ÇÖZÜM

                   a)  Borudan geçen suyun  çizgisel
                      momentumundaki değişim, bo-
                      ruya uygulanan itmeye eşittir.                                            a
                      Buna göre                                          a          -  P ilk

                      I =  D P                                                                     P son
                      F  $ tD =  P son -  P ilk  olur.  P= m . V
                                                      ilk
                      Su, boruya DP’ye eşit büyüklük-
                      te bir itme uygular. Çizgisel mo-                    P=  m .V  D P
                      mentumun korunumu nedeniy-                            son
                      le ters yönde harekete geçer.

                   b) Açı küçüldükçe  PD  artacağından yani kuvvet büyüyeceğinden boru daha hızlı hareket eder.




                                                                                                             181
                                                                                                          181
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84