Page 78 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

82. ALIŞTIRMA

Kaykayla birlikte kütlesi 9m olan bir çocuk, V büyüklüğünde hızla
o
giderken elindeki m kütleli topu şekildeki gibi yatayla 37 açı yap-
acak biçimde ve kaykaya göre 5V büyüklüğünde hızla fırlatmaktadır.
5 V
m
37 o Bu durumda
a) Kaykayın yere göre son hızının büyüklüğü kaç V olur?
b) Yerden bakan gözlemciye göre top yatayla 37° açı yapacak bi-
çimde 5V büyüklüğünde hızla atılırsa kaykayın son hızının bü-
V 9m yüklüğü kaç V olur? (sin 37° = 0,6 ve cos 37° = 0,8 alınız.)

ÇÖZÜM

Görsel 1.17: Uzay aracı

Bir aracın harekete geçebilmesi için maddesel ortama ihtiyacı vardır. Araç motorları, aracın çevresindeki ortamı
geriye doğru iten etki kuvvetleri oluşturur. Ortam da araca tepki kuvveti göstererek onun ileriye doğru hareket
etmesini sağlar. Uzay araçları, boşluktayken böyle bir maddesel ortama sahip olmadığı için hareket edemez.
Hareket edebilmek için kendi maddesel ortamını oluşturmak zorundadır. Uzay araçları bu ortamı katı ve sıvı
yakıtları yakarak dışarı attıkları gazla oluşturur. Roket yakıtının yanmasıyla oluşan gazların dışarı püskürmesi ile
uzay aracına bir itme kuvveti uygulanır, bu da onun havalanmasını sağlar (Görsel 1.17). Uzay araçlarının hızın-
daki değişim Momentum Korunumu Yasası ile bulunur.

180