Page 75 - Fizik 11 | 1.Ünite

KUVVET VE HAREKET

81. ALIŞTIRMA

2m Hava direncinin ihmal edildiği ortamda yerden eğik
2m
olarak V hızıyla atılan 5m kütleli cisim, yatayda x
m yolunu alarak çıkabileceği maksimum yükseklikte iç
patlamayla parçalara ayrılmaktadır.

m kütleli parça serbest düşme hareketi yaptığına
h max
V ve 2m kütleli parçalardan biri cismin atıldığı nok-
5m
taya düştüğüne göre 2m kütleli diğer parça cis-
min atıldığı noktadan kaç x uzağa düşer?
x

ÇÖZÜM

105. ÖRNEK

Şekildeki sürtünmesiz düzlemde 3 kg kütleli K cismi 6 m/s ve 1 kg kütleli L cismi 10 m/s büyüklüğünde
hızla ilerlemektedir. Bir süre sonra L kütlesine bağlı ağırlığı ihmal edilen yay, K cismine çarpmaktadır.
V K = 6 m/s V L = 10 m/s
k = 1 200 N/m
K L

3 kg 1 kg

Yayın yay sabiti k = 1 200 N/m olduğuna göre
a) Yaydaki sıkışmanın en fazla olduğu anda K ve L cisimlerinin hızlarının büyüklükleri kaç m/s
olur?
b) Yay en çok kaç m sıkışır?

ÇÖZÜM

a) Cisimlerin hızları eşitlendiğinde yay maksimum sıkışır. Çizgisel momentum korunumundan

P K + P L = P ortak ( m K . V + m L . V = (m K + m L ) . V ortak ( -3 ∙ 6 - 1 ∙ 10 = 4V ortak ( V ortak = -7 m/s olur.
L
K
b) Enerji korunumundan
1 2 1 2 1 2 1 $ kx 2
2 m K $ V K + 2 m L $ V L = 2 (m K + m L )V ortak + 2
1 2 1 2 1 2 1 $ x 2
2 $ 36 + 2 $ 110 = 2 (3 + ) 1 7 + 2 1200
54 + 50 - 98 = 1 2 1 200 . x 2

1
2
x = 100 ( x = 0,1 m olur.

177
177