Page 29 - Fizik 11 - 1. Ünite - 1. Bölüm
P. 29
KUVVET VE HAREKET
17. ÖRNEK
Bir motor, akıntı hızı sabit 2 m/s büyüklüğünde olan ve 20 m genişliğindeki nehirde K noktasından
şekildeki gibi harekete başlayıp suya göre 5 m/s büyüklüğünde sabit hızla ilerlemektedir.
L
V = 2 m/s
a
V = 5 m/s d = 20 m
m
53 o
K
Buna göre motorun karşı kıyıya ulaştığı noktanın L noktasına olan uzaklığı kaç metredir?
o
o
(cos 53 = 0,6 ve sin 53 = 0,8 alınız.)
ÇÖZÜM
L M Motorun suya göre hızının yatay ve düşey
bileşenleri
o
V = 2 m/s V = V . sin 53 = 5 . 0,8 = 4 m/s
a
m
my
V = 4 m/s V M V = V . cos 53 = 5 . 0,6 = 3 m/s olur.
my
o
53 o mx m
K V = 3 m/s
mx
Motorun hareket süresini, KL uzunluğuna paralel olan hız bileşeni belirler.
KL = V . t ( 20 = 4 . t ( t = 5 s sonra karşı kıyıya ulaşır. Motor karşı kıyıya ulaşıncaya kadar kendi
my
hızının yatay bileşeni ve akıntı hızının etkisi ile sürüklenerek yatayda LM mesafesini alır.
LM = (V + V ) . t ( LM = (3 + 2) . 5 ( LM = 25 m olarak bulunur.
mx
a
17. ALIŞTIRMA
Suya göre hızı V olan bir yüzücü, akıntı hızı sabit ve V olan d genişliğindeki nehre K noktasından
a
y
girip karşı kıyıdaki L noktasından çıkmaktadır.
L Buna göre
V a a) Akıntının hızı daha büyük olduğunda
d b) Nehir daha geniş olduğunda
V y
c) Yüzücünün hızı daha büyük olduğunda yüzücünün
a karşı kıyıda çıktığı yerin L noktasına göre uzaklığı
K nasıl değişir?
ÇÖZÜM
41 41