Page 17 - Fizik 9 | 3.Ünite
P. 17

örnek soru                                    çözüm


                Bir hareketlinin zamana bağlı konum değişim    Hareket, (0-5 s) ve (5-10 s) aralıkları olmak
                grafiği aşağıda verilmiştir.                   üzere iki aşamada değerlendirilmelidir. Her
                                                               aralık için eğim hesaplanmalıdır.
                                                               0-5 s aralığında hareketli, 0 m konumundan
                         x (m)
                                                               40 m konumuna gelerek 40 m yer değiştirmiş-
                                                               tir. Bu aralıkta hız büyüklüğü,
                        40
                                                                   D x  40 0-
                                                               v =    =       =  8 m  s
                                                                     t D  50-

                                              t (s)
                         0       5       10                    şeklindedir. Hareketlinin (5-10 s) aralığında
                                                               konumu değişmemiştir. Cisim, bu zaman ara-
                Bu hareketlinin 10 saniyelik zaman dilimi için   lığında hareketsiz kalmıştır. Buna göre cismin
                hız–zaman grafiğini çiziniz.                   hız-zaman grafiği aşağıdaki gibi olur.

                                                                      V (m/s)


                                                                      8




                                                                                         t (s)
                                                                      0      5       10



                örnek soru                                    çözüm

                        Bir hareketliye ait zamana bağlı hız deği-  Hız-zaman grafiğinin altında kalan alan cismin
                şim grafiği aşağıda verilmiştir.               yaptığı yer değiştirmeyi verir.
                                                               Grafikte 10 saniyelik 4 bölüm ayrı ayrı ele alınır-
                                                               sa yapılan yer değiştirmeler,
                         v (m/s)
                                                               1. bölümde   x 1 =D  v .t 1 =  8.(10 -  ) 0 =  80 m
                                                                                 1
                     12                                        2. bölümde  D x 2 =  v .t 2 =  12.(20 -  10 ) =  120 m
                                                                                 2
                                                               3. bölümde  D x 3 =  v .t 3 =  0.(30 -  20 ) =  0m
                                                                                 3
                      8
                                                               4. bölümde   x 4 =D     v .t 4    4.(40=  -  )
                                                                                                   40 m
                                                                                             30 =
                                                                                 4
                                                               şeklinde bulunur.
                      4
                                                               Toplam yol=80+120+0+40=240 m olur.
                                                                    x (m)
                                                   t (s)
                       0     10   20  30   40
                                                                  240
                                                                  200
                Buna göre hareketlinin konum-zaman grafiğini
                çiziniz.


                                                                   80

                                                                                               t (s)
                                                                    0     10   20  30   40





                                                                                            HAREKET VE KUVVET  121
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22