Page 29 - Fizik 9 | 3.Ünite

3.2.1 KUVVET KAVRAMI

Futbol maçları günümüzün en popüler spor müsabakaları ara-
sındadır. Başlangıç anında durağan hâldeki top maç süresince hız-
lanma, yavaşlama, yön değiştirme gibi hareketler yapar. Uygulanan
kuvvet nedeniyle topun şeklinde değişiklikler meydana gelebilir. Es-
nek yapıya sahip olan top, çok kısa zamanda eski şeklini alır. Uygu-
lanan kuvvetin çok büyük olması durumunda top patlayabilir.
Cisimlerin şeklini, hareket doğrultusunu, yönünü değiştirebilen,
durgun bir cismi harekete geçirebilen, hareketli bir cismi durdura-
bilen etkiye kuvvet adı verilir. Vektörel bir büyüklük olan kuvvet F
ile gösterilir. Şiddeti dinamometre ile ölçülen kuvvetin SI’daki birimi
newton olup birim kısaltması N'dir.
Kuvvetler, temas gerektirip gerektirmemesine bağlı olarak iki gru-
ba ayrılır.

Kuvvetler

Temas Gerektiren Temas Gerektirmeyen
Kuvvetler Kuvvetler

TEMAS GEREKTİREN KUVVETLER
Temas gerektiren kuvvetlerde kuvvet ile kuvvetin uygulandığı
nesne arasında fiziksel temas vardır. Bu kuvvetlere verilebilecek
bazı örnekler;

• akışkanların kaldırma kuvveti,
• itme kuvveti,
• çekme kuvveti,
• kas kuvveti,
• rüzgâr kuvveti,
• buhar kuvveti,
• sürtünme kuvveti,
• hava direnci

şeklindedir.
TEMAS GEREKTİRMEYEN KUVVETLER

Temas gerektirmeyen kuvvetlerde kuvvet ile kuvvetin uygulan-
dığı nesnenin temas etmesi gerekmez. Bu kuvvetlere verilebilecek
örnekler;

• manyetik kuvvet,
• elektriksel kuvvet,
• kütle çekim kuvveti,
• atom çekirdeğindeki nükleer kuvvetler

şeklindedir.

HAREKET VE KUVVET 133