Page 158 - Kimya 10| Kavram Öğretimi Kitabı
P. 158

KİMYA11


                                                        3.   Al        1s        2s            2p           3s           3p 1
                                                                      2
                                                                  2
                                                                            6
                                                                                  2
          Çalışma No.: 8                                    13
          1.  c)  2.enerji düzeyinde ℓ :1 yani p orbitallerinin alabileceği m   ℓ  S        1s        2s            2p           3s           3p 4
                                                                  2
                                                                                 2
                                                                            6
                                                                      2
               değerleri -1, 0, +1 değerleridir. +2 değerini alamaz.  16
             ç)  4.enerji düzeyinde ℓ :2 yani d orbitallerinin alabileceği m    2  2  5
                                                    ℓ
               değerleri -2, -1, 0, +1,+2 değerleridir. +3 değerini alamaz.  9 F        1s        2s           2p
             d)  1.enerji düzeyinde ℓ :0 yani s orbitallerinin alabileceği m   ℓ
               değeri 0, değeridir. +3 değerini alamaz.   22 Ti      1s       2s          2p          3s          3p            4s         3d 2
                                                                              2
                                                                         6
                                                                   2
                                                               2
                                                                                        2
                                                                                   6
          2.  Cevap: A şıkkıdır.
             n:3 ise ℓ:0, 1, 2 değerlerini alabilir. Her bir ℓ değeri için;  24 Cr      1s       2s          2p          3s          3p            4s               3d 5
                                                                         6
                                                                    2
                                                                              2
                                                                2
                                                                                   6
                                                                                         1
             ℓ: 0 ise m : 0
                   ℓ
             ℓ:1 ise m  : -1, 0, +1
                   ℓ
             ℓ:2 ise m  : -2, -1, 0, +1, +2 değerlerini alabilir.
                   ℓ
                                                        Çalışma No.: 12
                                                        1.  Aufbau  Prensibi:  Elektronlar  orbitallere  yerleştirilirken  en
          Çalışma No.: 9
                                                           düşük  enerjili  orbitalden  başlanarak  yüksek  enerjili  orbitale
          1.  Bir elektron eğer saat yönünde dönüyorsa spin kuantum sayısı   doğru yerleştirilir. Eş enerjili orbitallere elektronlar önce birer
            (m ) +1/2, saat yönünün tersine dönüyorsa spin kuantum   birer sonra yönleri zıt olacak şekilde yerleşirler. Her orbital en
              s
            sayısı (m )  -1/2 olur.                        fazla 2 elektron alır. Orbitallerin enerjileri (n+ℓ) değerine göre
                  s
                                                           belirlenir. (n+ℓ) değerinin artması orbital enerjisinin arttığını
          2.  I, II ve III. çizimler doğru, IV ve V. çizim hatalıdır.  da gösterir. Eş enerjili orbitallerde sıralama n değerine göre
                                                           yapılır. n değeri büyük olan orbitalin enerjisi daha büyüktür.
          Çalışma No.: 10                               2.  Elektronlar  orbitallere  düşük  enerjili  orbitalden  başlayarak
                                                           yerleşir. Verilen orbitallerden 1s, 2s, 2p, 3s ve 3p orbitalleri
          1.  Atomdaki her bir orbital en fazla iki elektron alabilir. Orbital-  dolu olduğu için bir sonraki orbital olan 3d orbitaline yerleş-
             lerde yer alan elektronların dört kuantum sayısı aynı olamaz.   mesi gerekir. Ancak 3d orbitalinin  (n+ℓ) değeri (3+2=5) 5’tir.
             Spin kuantum sayısı bir orbitaldeki elektronların kendi eksen-  3d’den sonra gelen 4s orbitalinin (n+ℓ) değeri (4+0=4) 4 olup
             leri etrafında dönme yönünü belirtir. Dönme hareketi birbirine   3d’den değeri küçük olduğu için elektron 3p’den sonra 4s or-
             zıt iki yönde olur. Elektron iki spine sahiptir. Elektronun saat   bitaline yerleşir.
             yönündeki dönme hareketi +1/2, saatin tersi yönündeki dönme
             hareketi -1/2 değerini alabilir.               Orbitallerin enerji sıralaması   Eş enerjili orbitallerde
                                                            (n+ℓ) değerine göre yapılır.  n değeri büyük olanın
                                                                                        enerjisi daha büyüktür.
          2.
              n    ℓ      m  (-ℓ, 0, + ℓ)
                           ℓ                                           ELEKTRONLARIN ORBİTALLERE
                                                                             DİZİLİMİ
                   0      0
                                                            Elektronlar orbitallere en   Eş enerjili oritallere elektronlar
              3    1      -1, 0, +1                         düşük enerji seviyesinden   önce birer birer sonra yönleri   Her orbitalde  en fazla 2
                                                            başlayarak yerleşirler.  zıt olacak şekilde yerleşirler.  elektron bulunur.
                   2      -2, -1, 0, +1, +2
             n=3‘te mℓ =0 değerine sahip üç tane orbital vardır. Her   Çalışma No.: 13
             orbitalde iki elektron ters spinli olarak bulunur. Bu durumda
             üç elektron m  =+1/2 değerini alır.        1.     Hund Kuralı’na göre eş enerjili orbitallere elektronlar önce
                      s
                                                           tek tek ve aynı yönlü yerleşirler. Aynı orbitale yerleşen ikinci
                                                           elektronun, orbitale yerleşen ilk elektronla yönleri farklı
                                                           olmalıdır.
          Çalışma No.: 11
                                                        2.   Aynı orbitalde bulunan iki elektron birbirlerini itmemek adına
          1.  a) En düşük enerjili orbitalden başlayarak sıra ile yüksek ener-  zıt spinli yerleşirler.
              jili orbitallere doğru doldurulur.
             b) Bir orbitalde en fazla iki elektron bulunabilir.
             c) Tam dolu orbitallerde elektronlar zıt yönlü bulunur.  Çalışma No.: 14
             ç) Eş enerjili orbitallere elektronlar önce birer birer yerleşir.
              İkinci elektronlar ise ters yönlü yerleşir.  1.  2p sırasına yerleşen öğrenciler kurala uygun şekilde oturmuş-
                                                           tur. 3p sırasına yerleşen öğrencilerin teker teker otururken yüz-
          2.  Elektron dizilim kuralları                   lerinin aynı yöne bakması gerektiği kuralını ihlal ettikleri için
             • Elektronlar en düşük enerjili orbitalden başlayarak yüksek   yanlış yerleşmişlerdir. 3d sırasına oturan öğrenciler ise sıralara
              enerjili orbitale doğru yerleşirler.         öncelikle teker teker oturmadığı için bu yerleşme de yanlış ol-
             • Bir orbital en fazla zıt yönlü iki elektron bulundurabilir.  muştur.
             • Düşük  enerjili  orbital  dolmadan  yüksek  enerjili  orbitale   2.  Hund Kuralı: Elektronlar eş enerjili orbitallere önce aynı spinli
              geçilmez.                                    olacak şekilde birer birer yerleşir. Daha sonra yarı dolu olan bu
             • Eş enerjili orbitallere elektronlar önce birer birer yerleşir,   orbitallere zıt spinli olacak şekilde ikinci elektronlar yerleşir.
              ikinci elektronlar ise ters yönlü yerleşir.
          156
   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163