Page 255 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

BİYOLOJİ 9 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

Çalışma No.: 17 2.
OLAYLAR LİPİTLERİN İŞLEVİ
1. Heksozlardan olan glikozun çok sayıda glikozit bağı kurmasıyla
bir araya gelerek oluşturdukları bileşiğe polisakkarit denir.
Özellikleri şunlardır: Kilo alma Depolanabilme
- Suda çok az çözünür ya da hiç çözünmezler. Kutuplarda yaşayan pen-
- Yapıya katılanları olduğu gibi enerji eldesi için depolananları guenlerin şişman olması Isı izolasyonunu sağlama
da vardır.
- Kitin yapısında N atomu da bulundurur. Yağlı boyanın su ve sabun- Suda çözünmeme
- Canlılar kendilerine özgü polisakkaritleri yapıp tekrar parça- la yıkamayla çıkmaması
layabilir.
2. n sayısı kadar glikoz kullanılarak sentezlenen nişastada n-1 sayı- 3. Yapılarında diğer organik bileşiklere göre daha fazla H atomu bulu-
da su ve glikozit bağı meydana gelir. 50 glikoz kullanılarak sen- nur. Bu yüzden solunumla parçalanmaları için daha fazla oksijene
tezlenen nişastada ise 49 tane su ve glikozit bağı oluşur. ihtiyaç duyulur. Metabolizmanın daha hızlı çalışmasını gerektiren
bu durum karbonhidratlara göre daha zor parçalanma sebebidir.
Polisakkaritlerin sentez tepkimesi aşağıda verilmiştir.
n(Glikoz) → Polisakkarit + (n-1)su Çalışma No.: 20
3. 1- SELÜLOZ 1. 3 yağ asidinin 1 gliserol molekülü ile birleşmesi sonucu oluşan
2- KİTİN moleküldür. Birleşmede ester bağı kurulur. Enerji verici olarak
3- NİŞASTA kullanılır. Trigliseritlerin yapısına katılan yağ asitleri doymuş ve
4- GLİKOJEN doymamış yağ asitleri olarak ikiye ayrılır. Doymuş yağ asidi içe-
ren yağlara doymuş yağlar, doymamış yağ asidi içeren yağlara
5- GLİKOZ ise doymamış yağlar denir.
6- n(Glikoz)→Polisakkarit + (n-1) H2O 2. a) Trigliseritlerin yapısında 3 adet yağ asidi ve bir adet gliserin
7- Bitki ve alglerin hücre çeperi (gliserol) bulunur. Yapısındaki bağ çeşidinin adı ester bağıdır.
8- Kâğıt, pamuk, yapay ipek yapımı b) 3 yağ asidi + Gliserol → Trigliserit + 3(H O)
2
9- Çözünmez. c) Yağ Asidi Sayısı= Ester Bağı Sayısı= Su molekülü sayısı
10- Mantarların hücre çeperi, eklem bacaklıların dış iskeleti 3. İçerdikleri yağ asitlerine göre trigliseritler ikiye ayrılır. Doymuş
11- Ameliyat ipliği yapımı yağ asidi içeren yağlara doymuş yağlar, doymamış yağ asidi içe-
12- Çözünmez. ren yağlara doymamış yağlar denir.
13- Lökoplast
14- Çok az çözünür. Çalışma No.: 21
15- Bitkilerde kök, gövde, yaprak ve tohum gibi organlar 1. a ) Gliserol b) Yağ asitleri c) Fosfat
16- Az çözünür. ç) Yağ asitleri d) Fosfolipit e) Hücre zarı
17- Karaciğer ve çizgili kas hücreleri 2. 1) Fosfolipitler değil, glikolipit ve glikoproteinler hücreye özgül-
lük kazandırır.
2)Yapılarınıda ester bağı bulunur.
Çalışma No.: 18 3) Evet, tüm hücre tiplerinde sentezlenirler.
1. Glikoz: Kan şekeri, alınan şekerlerin tamamı karaciğerde glikoza 4) Yapılarında yağ asidi, gliserol, fosfor bulunur.
çevrildiği için bu ismi alır. Temel enerji maddesidir. 3. Fosfolipitler, hücre zarının esnek, canlı, akışkan olmasını sağlar.
Glikojen: Hayvansal hücrelerde, mantarlarda, bakterilerde ve Bu durum, hücre zarından madde alışverişinde kolaylık meydana
bazı protistalarda glikozun depo şeklidir. Enerji depolamak için getirir.
üretilir.
2. Karbonhidratlar başta enerji elde edilmesi olmak üzere başka Çalışma No.: 22
moleküllerin yapısına katılma ve düzenleyici rolleri ile canlılık
için pek çok fonksiyona sahiptir. 1. Steroit kökenli moleküller açıklamaları ile aşağıda verilmiştir.
1. Östrojen: Dişilerde ikincil eşeysel özellikler olarak tanımlanan
3. ergenlik değişimlerinde etkili steroit kökenli bir hormondur.
1 karbonhidratlar 2 lipitler 3 proteinler 2. Testosteron: Erkeklerde ikincil eşeysel özellikler olarak ta-
nımlanan ergenlik değişimlerinde etkili steroit kökenli bir
hormondur.
3. Kolesterol: Omurgalılarda karaciğerde sentezlendiği gibi dı-
şarıdan besinler yoluyla da alınabilen steroit kökenli bir yağ
1 lipitler 2 proteinler 3 karbonhidratlar çeşididir.
2. Steroitlerin canlılar için önemi aşağıda sıralanmıştır.
Kolesterol, hayvan hücre zarının bir bileşeni olup hücre zarına
alışkanlık, esneklik ve dayanıklılık kazandırır.
1 proteinler 2 lipitler 3 karbonhidratlar Steroitler östrojen, testosteron gibi eşeysel hormonların öncü
maddesidir.
Vücudumuzdaki D vitamininin sentezi için steroitlere ihtiyaç
vardır.
Çalışma No.: 19
3. İfadeler Gerekçe
1. Yağ asidi: Farklı sayılarda C atomlarına bağlı hidrojen atomla-
rından oluşan hidrokarbon zincirleridir. C-C arasındaki bağlara İnorganik moleküllerdir. ( Y ) Steroitler, bir lipit çeşidi olduğu
için organik moleküllerdir.
bağlı olarak doymuş ve doymamış yağ asidi tipleri bulunur. Cinsiyet hormonlarının yapısında bulunur. (D)
Esansiyel yağ asidi: Canlıda sentezlenemeyen ve dışarıdan Steroitler, monomer yapılı lipit
alınması zorunlu olan yağ asitleridir. Hücre zarından geçemez. ( Y ) olduğu için hücre zarından geçer.
Lipitler: Canlıdaki C, H ve O taşıyan ve enerji içeriği fazla olan Düzenleyici görevi vardır. ( D )
önemli bir organik bileşiktir. Kauçuk, hayvansal bir steroittir. ( Y ) Kauçuk, bitkisel yapılı bir steroittir.
Vücutta D vitamini sentezi için gereklidir. (D)
252