Page 256 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

CEVAP ANAHTARLARI BİYOLOJİ 9
Kavram Öğretimi

Çalışma No.: 23 Çalışma No.: 26
1. Yağlar sinir iletiminde önemli rol oynar. Hücrelerinin zar yapıla- 1. a) Denatürasyon: Fiziksel ve kimyasal etkiler sonucunda protein-
rı yağlardan oluşmuştur. Kalp, böbrek, karaciğer gibi hayati or- lerin doğal yapısının bozulmasına denir.
ganların etrafını sararak onları korur. Besin maddelerindeki bazı b) Renatürasyon: Denatüre olmuş proteinlerin eski hâline dön-
vitaminlerin alınmasında rol oynar. Cinsiyet hormonlarının ve D mesine denir.
vitamini sentezi için yağlara ihtiyaç vardır. Ayrıca hayvansal hücre c) Denatürasyona neden olan faktörler:
zarlarına desteklik sağlayan kolesterol yağ yapıdadır. Yağların bah- Yüksek, düşük sıcaklıklar
sedilen faydalarından dolayı masum olabileceğini söyleyebiliriz. Kuvvetli asit ve bazlar
2. 4. çıkış Yoğun tuz
Yüksek basınç
3. Trigliserit Fosfolipit Steroit Radyasyon
2.
İfadeler D Y
b, ç, d c, ç a, c, ç, e Denatüre protein biyolojik olarak aktif değildir. X
pH, tuz derişimi, sıcaklık ya da diğer çevre koşulları X
değişirse protein çözülür.
Proteinleri eter, kloroform gibi organik çözücüler
içine koyduğumuzda renatüre olur. X
Çalışma No.: 24 Proteinlerin kendine has biçiminin kurulması için
1. Amino asitler proteinlerin yapı taşıdır. Monomer yapıdadır. Di- gerekli olan bilgi DNA’da bulunur. X
peptit; iki amino asidin peptit bağı ile bağlanmasıyla oluşan di- Denatürasyon, proteinin iş yapma yeteneğini etkilemez. X
mer yapıda bir moleküldür. Polipeptitler 2’den fazla amino asidin
birbirine peptit bağı ile bağlanması sonucu oluşmuş zincirlerdir. 3. Denatürasyon için olası cevaplar: Yumurtanın pişirilmesi, sütten
Protein ise 1 veya birden fazla polipeptitin biçim değiştirerek iş- peynir yapımı, sütten tereyağı yapımı
lev kazanmış hâlidir.
2. a) Amino asitler COOH: Karboksil grup Çalışma No.: 27
NH : Amino grup 1. Proteinler yapıcı ve onarıcı moleküller oldukları için proteinsiz can-
2
R : Radikal (değiş- lılık olmaz. Organik bileşikler içerisinde canlı organizmaların yapısı-
ken) grup
H / N � c _ na en çok katılan molekül, proteinlerdir. Proteinler canlı vücudunda
birçok görev üstlenir. Bu görevlerden bazıları aşağıda sıralanmıştır:
R Karboksil Proteinler enzimler yapısına katılır.
Amino grup grup Kasların yapısındaki aktin ve miyozin iplikleri protein yapılıdır.
--- Radikal Oksijen taşınmasında görev alan hemoglobin molekülü proteindir.
(Değişken)
Vücut savunmasında görev alan antikorlar protein yapılıdır.
b) Radikal gruplar amino asitlerin çeşitliliğini sağlar. 2. Yüksek sıcaklık proteinlerin yapısını bozar. Yüksek ateş müdaha-
c) Bir amino asidin amino grubu ile diğer amino asidin karboksil le edilmezse insan vücudunda enzimlerin, hücrelerin ve hatta hor-
grubu arasında peptit bağı oluşur. monların yapısındaki proteinlerin bozulmasına ve kalıcı hasarlara
ç) Karbon, oksijen, azot ve hidrojen tüm amino asitlerde bulunur. neden olabilir.
Kükürt ise bazı amino asitlerde bulunabilir. 3.
3. a) 2 2
Prote�nler� görevler�ne göre şu şek�lde sınıflandırab�l�r�z. F 3 3
İ 5 5 A
Yapıcı-Onarıcı Düzenley�c� Enerj� Ver�c� B G 1 1 N
R L A T
b) Proteinleri karbonhidrat ve yağlardan ayıran en önemli özellik
sentezlenmesi için DNA’dan şifrelenmeye ihtiyaç duyması ve de- İ İ 4 4 K E R A T İ N
polanamayan bir molekül olmasıdır. Karbonhidrat ve yağlar can- N K T K
lı organizmalar için öncelikli enerji verici molekül olduğundan 6 6 H E M O G L O B İ N O
karbonhidratların ve yağların fazlası canlı vücudunda depo edilir. J P N R
Proteinlerin vücuttaki öncelikli görevi ise yapım ve onarımdır.
E R
Çalışma No.: 25 N O
T
1. Görselde bir amino asidin karboksil grubunun diğer amino asi-
din amino grubu ile etkileşime girdiğini görüyoruz. Bir molekül 7 7 R E N A T Ü R A S Y O N
su açığa çıkarak peptit bağı kurulmuş ve dipeptit oluşmuştur. Bu İ
şekilde 3’ten fazla amino asidin aynı şekilde bağlanması ile de N
polipeptit oluşur.
2. Amino asit: aa Çalışma No.: 28
aa + aa 2 + aa 3 + ....... + aan Polipeptit + (n-1) H2O
1
n: Amino asit sayısı 1. Kimyasal reaksiyonların gerçekleşmesi için gerekli olan mini-
mum enerji miktarına aktivasyon enerjisi denir.
n-1: Oluşan peptit bağı ve su sayısı
2. Enzim varlığındaki aktivasyon enerjisi=x
3. 60 amino asitten 30 dipeptit, 30 su, 30 peptit bağı; 20 tripeptit, 20 Enzim yokluğundaki aktivasyon enerjisi=y
su, 20 peptit bağı oluşur. Oluşan dipeptit sayısı tripeptit sayısın- aralarındaki ilişki y - x > 0 denklemi ile ifade edilebilir.
dan fazladır.

253