Page 195 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 195
KİMYA 9 CEVAP ANAHTARLARI
Çalışma No.: 40 Çalışma No.: 45
1. Silisyum, yüzeyinin parlak olması, erime ve kaynama noktası-
1. Elementlerin özelliklerini tek tek öğrenmek yerine element- nın yüksek olması, metallerle alaşım oluşturması özellikleri ile
leri gruplandırarak bu grupların özelliklerini öğrenmek daha metallere benzer. Kırılgan olması, ametallerle kovalent bağlı
kolaydır. Birçok bilim insanı da bu şekilde düşünerek ele- bileşik oluşturması ile de ametallere benzer.
mentleri çeşitli özelliklerine göre sınıflandırmaya çalışmıştır.
19. yüzyıl başlarında bilimdeki hızlı gelişmelerle keşfedilen 2. Bazı özellikleri metallere, bazı özellikleri ise ametallere benze-
elementlerin sayısı artmış, elementlerin fiziksel ve kimyasal yen elementlere yarı metaller denir.
özellikleri temel alınarak elementleri sınıflandırma gereği
duyulmuştur. Çalışma No.: 46
2. Ders kitabındaki periyodik tablo Mendeleev’in periyodik Hatırla ve Uygula
yasasına göre düzenlenecek olsaydı Ar atomunun kütlesi
(39,95) K atomunun kütlesinden (39,10) büyük olduğu için
sıralamada önce K, sonra Ar atomu gelirdi. Ancak bu durum- Metal Ametal Yarı metal Soy gaz Hang� sınıfa
dah�l olduğu
da K atomunun özellikleri 8A grubundaki diğer soy gazların bel�rs�zd�r.
özelliklerinden, Ar atomunun özellikleri de 1A grubundaki
diğer alkali metallerin özelliklerinden farklı olurdu.
3. Periyodik tabloda benzer özellik gösteren atomların alt alta
getirilmesinin nedeni elektron dağılımlarındaki benzerliktir.
Örneğin 1A grubunda alt alta bulunan Li, Na ve K atomları-
nın hepsinin son katmanında 1 elektron bulunur.
Çalışma No.: 41
1. Cevap öğrenciye bırakılmıştır. 1. Periyodik sistemdeki elementler ortak özellikleri dikkate
2. Bakır elektrik iletkenliği iyi olan bir metaldir. Bundan dolayı alınarak metal, ametal, yarı metal ve asal (soy) gaz olarak
kablolarda bakır tel kullanılmaktadır. sınıflandırılır. Oluşan sınıfların genel özelliklerini öğrenilirse
fiziksel ve kimyasal özellikleri verilen bir elementin hangi
3. Cevap öğrenciye bırakılmıştır. sınıfa ait olduğu belirlenebilir Ayrıca atom numarası verilen
bir elementin periyodik tablodaki yeri bulunarak da türü
saptanabilir.
Çalışma No.: 42 2. METALLER
1. Evet Yüzeyleri parlak olup ışığı yansıtır.
Cıva hariç oda sıcaklığında katı hâldedir.
2. Metaller ısı ve elektriği iyi iletir. Isıyı ve elektrik akımını iyi iletir.
Çoğu tel ve levha hâline getirilebilir, dövülerek işlenebilir.
3. Metallerin elektron vererek katyon oluşturma eğilimi yük- Erime ve kaynama noktaları, yoğunlukları genellikle ametal-
sektir. ler ve soy gazlardan yüksektir.
Doğada genellikle bileşik hâlinde bulunur.
Bileşik oluştururken elektron almaz, daima elektron vererek
pozitif (+) yüklü iyon hâline geçer.
Çalışma No.: 43
Ametallerle iyonik bağlı bileşikleri oluşturur.
1. Doruk’un aklına gelen şekilde beyaz bölge, genellikle metal- Aralarında bileşik değil alaşım oluşturur.
lerin özelliklerine zıt özelliklere sahip elementlerden oluşan AMETALLER
ametaller sınıfını temsil eder. Katı hâlde olanlar mat görünümlüdür.
2. Ametaller, metaller ile elektron alışverişi sonucunda iyonik Oda sıcaklığında katı, sıvı hâlde veya gaz hâlinde bulunabilir.
bileşik oluşturabildiği gibi metallerden farklı olarak kendi Isıyı ve elektrik akımını iletmez (karbonun farklı bir formu
aralarında elektron ortaklığı ile kovalent bileşik de oluştura- olan grafit hariç).
bilir. Tel ve levha hâline getirilemez ve dövülerek işlenemez. Katı
2. Ametaller, metaller ile oluşturduğu iyonik bileşiklerinde ken- hâlde kırılgandır.
dilerine en yakın soy gazın elektron dağılımına ulaşabilmek Erime, kaynama noktaları ve yoğunlukları genellikle metalle-
için elektron alır ve (-) yüklü iyon (anyon) hâlinde bulunur. re göre düşüktür.
Ametaller genellikle doğada serbest hâlde iki veya daha fazla
atomdan oluşan moleküller (Cl 2 , O 2 , P 4 , S 8 ...) hâlinde bulunur.
Çalışma No.: 44 Bileşik oluştururken elektron vererek pozitif (+), elektron
alarak negatif (-) yüklü iyon hâline geçebilir.
1. Ametallerin özellikleri Metallerle elektron alışverişi yaparak iyonik bağlı, kendi
• Yüzeyleri mattır. aralarında elektronları ortaklaşa kullanarak da kovalent bağlı
• Oda sıcaklığında katı, sıvı hâlde veya gaz hâlinde bulunabilirler. bileşik oluşturur.
• Isı ve elektriği iyi iletmezler. 3. Yarı metaller elektron kaybetme ve kazanma açısından ame-
• Tel ve levha hâline getirilemezler, kırılgandırlar. tallerle aynı, metallerden farklı olarak da negatif (-) yüklü
• Erime ve kaynama noktaları genellikle düşüktür. iyon oluşturabilir.
• Kendi aralarında bileşik oluşturabilirler. Düşün ve Karar Ver: Öğrenciler, ev araç gereçlerini yarı metallerin
kullanım alanlarıyla ilişkilendirip kendi özgün hikâyelerini yazarlar.
194