Page 197 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 197

KİMYA 9                                                          CEVAP ANAHTARLARI



          Çalışma No.: 51                               Çalışma No.: 56
         1.  Bir sanat eseri bazı kişilerce çok değerli iken bazı kişilerce   1.  I A         VIII A
             değersizdir. Benzer şekilde elektron bazı elementlerce (özel-
             likle ametaller) çok alınmak istenirken bazıları (özellikle 2A   1  II A  III A  IV A  V A  VI A  VII A
             ve 8A grubu elementleri) için istenmez.
         2.  Metinde adı geçen kişiler ve bu kişilerin verdikleri teklifler   2
             ile element atomları ve davranışları arasındaki ilgiyi açıkla-
             yan kimyasal kavram elektron ilgisidir. Kâmil Bey, Ferda Ha-  3
             nım, Bora Bey, Işıl Hanım ametalleri; Beste Hanım metalleri;
             Arda Bey ise soy gazları temsil etmektedir.
                                                        4
         3.  B olayı ekzotermiktir.
             Örnek: Kâmil Bey + sanat eseri → Kâmil Bey sanat eseri  + 349   2.  Dış katman elektron dizilimi (değerlik elektron sayısı) aynı
             kilo altın                                    olan elementlerin oluşturduğu birliğe grup denir.
                            Cl               + e                → Cl-            + 349 kj/mol  3.  Periyodik çizelgede aynı grupta bulunan elementlerin değer-
                            -
             C olayı endotermiktir.                        lik elektron sayıları aynıdır. Bileşik oluşturacakları zaman
             Örnek: Beste Hanım +sanat eseri + 18 kilo altın → Beste   aynı iyon yükünü alan elementler IA, IIA ve IIIA grubundaki
             Hanım sanat eseri                             (H hariç) kendilerine en yakın soy gaz elektron dizilimine
                                                           ulaşmak için değerlik elektronlarını vererek verdikleri elekt-
                            -
                            Be              + e           + 18kj/mol             → Be -  ron sayısı kadar (+) değerlik alır.
          Çalışma No.: 52
                                                        Çalışma No.: 57
         1.   Gaz hâlindeki nötr bir atom elektron aldığında gerçekleşen
             enerji değişimine elektron ilgisi denir.   1.  Kimyasal türler birbirine yaklaştığında elektron bulutları ve
                                                           çekirdekler arasında elektrostatik itme ve çekme kuvvetleri
         2.   Soy gazlar kararlı olduklarından elektron ilgileri yoktur.   meydana gelir. Çekme kuvvetleri itme kuvvetlerinden büyükse
             Metaller elektron verme eğiliminde olduklarından dolayı   güçlü etkileşimler yani kimyasal bağ oluşur. Kimyasal türleri
             elektron ilgileri çok azdır. Ametaller elektron alma eğiliminde   birbirinden ayırmak için gereken bağ enerjisi yaklaşık olarak
             olduklarından dolayı elektron ilgileri fazladır.  40 kj/mol veya daha yüksek ise türler arasında güçlü etkileşim
         3.   Cevap öğrenciye bırakılmıştır.               (kimyasal bağ) oluştuğu kabul edilir.
                                                        2.  H-O arasındaki etkileşim güçlü etkileşim (kimyasal bağ)
          Çalışma No.: 53                                      H 2 O bileşiğinin hâl değişimi zayıf etkileşim
                                                               H 2 O-NH 3  etkileşimi zayıf etkileşim
          1.  Elektronegatiflik, bir kimyasal bağı oluşturan her bir atomun       H 2 O-CH 4  etkileşimi zayıf etkileşim
             bağ elektronlarını kendine çekme gücünün bir ölçüsüdür.
                                                        3.  Fe-Fe atomları ve He-He atomları arasındaki bağların her ikisi
          2.  Metallerin elektronegatiflik değerleri düşük, ametallerin yük-  de atomlar arası bağdır. Ancak tablo incelendiğinde kaynama
             sek, soy gazların ise sıfırdır.               noktaları arasındaki farktan da anlaşılacağı gibi Fe-Fe atomları
                                                           arasındaki bağın güçlü, He-He atomları arasındaki bağın zayıf
          3.  Metaller ile ametaller arasında iyonik bağlı, iki ametal arasında   olduğu söylenebilir. Fe-Fe atomları arasındaki çekim güçlü
             kovalent bağlı bileşikler oluşur.             olduğu için demirin kaynama noktası daha yüksektir ve demir
                                                           oda koşullarında katıdır. He-He atomları arasındaki çekim daha
                                                           zayıf olduğundan helyumun kaynama noktası çok düşüktür ve
                                                           helyum oda koşullarında gazdır. Moleküller arası etkileşimlerin
          Çalışma No.: 54                                  hepsi zayıf etkileşimdir ancak moleküllerin çekim güçleri farklı
                                                           olduğu için kaynama noktaları ve fiziksel hâlleri farklıdır.
         1.  Öğrenciler, çizimlerden çıkarım yaparak kendi cevaplarını
             verirler.                                  Çalışma No.: 58
         2.  Periyodik cetvel görseli incelendiğinde periyodik sistemde   1. Yönerge
             atom yarıçapının küçüldüğü yönde elektronegatifliğin arttığı,
             atom yarıçapının büyüdüğü yönde ise elektronegatifliğin   1.  Çekme kuvvetlerinin itme kuvvetlerinden çok daha yoğun
             küçüldüğü görülür.                            olduğu durumlarda kimyasal türler arasında güçlü etkileşim-
         3.  Öğrenciler soy gazların özelliklerini dikkate alarak kendi   ler meydana gelir. Bu etkileşimlere aynı zamanda kimyasal
             cevaplarını verirler.                         bağ denir.
                                                        2.  Hidrojen ve flor molekülleri içerisindeki bağların koparılarak
          Çalışma No.: 55                                  atomlarına ayrıştırılmaları için gerekli enerji değerlerindeki
                                                           farklılıkların nedeni hidrojen ve flor molekülünde atomları
         1.  Herhangi bir atomun en yüksek temel enerji düzeyindeki (son   bir arada tutan çekme ve itme kuvvetleri miktarlarındaki
            katmanındaki) elektronlarına değerlik elektronları denir.  farklılıktır. Hidrojen atom yarıçapının flor atom yarıçapından
                                                           daha küçük olması atomlar arasındaki çekme kuvvetlerinin
         2.  Bir atomun değerlik elektron sayısı periyodik sistemdeki grup   itme kuvvetlerinden daha fazla, etkileşimlerin daha güçlü
            numarasına eşittir (A grupları için). Bir atomun Lewis sembolü   (bağın daha kuvvetli) olmasını sağlar. Dolayısı ile bu durum
            gösterilirken element sembolünün etrafına değerlik elektron   daha güçlü etkileşimlerin koparılması için daha fazla enerji-
            sayısı kadar nokta konur.                      nin gerekliliğini gösterir.
         3.  Ar ve diğer soy gaz atomlarının (He hariç) değerlik elektron   2. Yönerge
            sayısı 8 olduğu (oktet kuralına uyduğu) için elektron alma/
            verme ya da ortak kullanma eğilimleri yoktur. Bu atomlar, bazı   Cevap öğrenciye bırakılmıştır.
            özel koşullar haricinde bileşik oluşturmaz.
          196
   192   193   194   195   196   197   198   199   200   201   202