Page 201 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 201
KİMYA 9 CEVAP ANAHTARLARI
Çalışma No.: 76 Çalışma No.: 81
1. 1. Sıvılar belli bir sıcaklığa ulaşınca yalnız yüzeyde değil sıvı- 1. “Bu teknikte ısı ve basınç yardımı ile özel mürekkep, 180-
nın her yerinde buharlaşmaya başlar. Buharlaşmanın yalnızca 220 C sıcaklıkta katı hâlden direkt gaz hâline geçerek diğer
o
sıvı yüzeyinde değil sıvının içinde de meydana gelmesine materyalin üzerindeki veya içeriğindeki polimer yüzeye
kaynama denir. Sıvının yüzeyinde oluşan buhar basıncının doğrudan işler ve deseni oluşturur.”
dış basınca eşit olduğu sıcaklık noktasına da kaynama noktası
denir. “Transfer baskı kâğıtları, baskı yapılmak istenilen yüzey
üzerine konularak baskı makinelerinde yaklaşık 205 C'de
o
2. Yüksek bölgelerde atmosfer basıncı düşük olduğu için sıvılar preslendiğinde üzerinde bulunan katı mikro parçacıklar sıvı-
düşük sıcaklıkta kaynamaya başlar. Deniz seviyesinde ise laşmadan gaz hâline geçer.” cümlelerinin altı çizilir.
atmosfer basıncının yüksek olması sıvının daha yüksek sıcak-
lıkta kaynamasına neden olur. 2. Transfer pres makinesinin ısı ayar parçası bozulduğunda
transfer kâğıdında bulunan katı mikro parçacıklar sıvılaş-
3. Su saf bir maddedir. Saf maddelerin belli bir kaynama madan gaz hâline geçemez. Bunun sonucunda ise baskı
sıcaklığı vardır. Ancak suya tuz atıldığında oluşan karışımın gerçekleşmez.
belli bir kaynama sıcaklığı olmayacaktır. Tuz miktarına bağlı
olarak kaynama sıcaklığı değişkenlik gösterecektir. Çalışma No.: 82
1. Bir maddenin ısı alarak katı hâlden gaz hâline geçmesine
Çalışma No.: 77 süblimleşme denir.
1. Gaz hâlindeki bir maddenin ısı vererek sıvı hâle geçmesine Çalışma No.: 83
yoğuşma denir.
2. a) H O moleküllerinin gaz hâlinden sıvı hâle geçmesi, enerji 1. Atmosferdeki su buharı havanın doymuş olduğu durumlarda
2
veren (ekzotermik) bir olaydır. ve çok soğuk havalarda sıvı hâle geçmeden direkt olarak
b) Fiziksel bir olaydır. Çünkü H O molekülleri parçalanmamış, yeryüzündeki bitki ve diğer nesneler üzerinde katı hâle geçer.
2
kimyasal yapısı korunmuştur. Sadece moleküller arası etkile- Bu olaya kırağılaşma denir.
şimler oluşmuştur. 2. Donma olayı, sıvıların katı hâle geçmesi iken kırağılaşma,
gaz hâlindeki taneciklerin sıvı hâle geçmeden katı hâle
geçmesidir.
Çalışma No.: 78
1. Gaz ya da buharın soğutularak sıvıya dönüşmesine yoğuşma Çalışma No.: 84
denir.
2. Öğrenciler edindikleri yeni bilgiler ile birinci soruya vermiş 1. Buhar fazındaki moleküllerin ısı kaybederek ve yoğunlaşmadan
oldukları cevabı karşılaştırarak aralarındaki benzerlikleri, doğrudan katı faza geçmesine kırağılaşma denir. Kırağılaşma;
farklılık varsa eksikliklerini yazarlar. soğuğa dayanıksız olan zeytin, narenciye, muz gibi bitkilerin
donmasına ve canlılığını kaybetmesine neden olur.
3. Yanmadan kaynaklanan baca gazı emisyonlarının düşük
olması, yoğuşma sayesinde elde edilen enerjinin fazla olması 2. İyot kristalleri ısıtıldığında katı hâlden doğrudan gaz hâline
nedeniyle yoğuşmalı kombiler tercih edilmelidir. geçer yani süblimleşir. Mor renkli iyot buharları, içerisinde buz
olan petri kabı ile temas ettiğinde ısı kaybederek gaz hâlinden
doğrudan katı hâle geçer yani kırağılaşır.
Çalışma No.: 79 2. Bir uçak yükseğe çıktıkça atmosferdeki sıcaklık düşer. Uçak
1. Bir maddenin sıvı hâlden katı hâle geçmesine donma denir. motorunun egzozu atmosferden çok daha sıcaktır. Sıcak uçak
motorundan gelen su buharı, gökyüzünde beyaz çizgiler biçi-
2. Moleküller arasındaki bağlar zayıf bağlardır. Moleküllerin minde görünen buza dönüşür. Bu olay kırağılaşmaya örnektir.
birbirine uzaklığına göre bu bağların etkisi değişir. Bu bağlar
gaz hâlinde çok zayıf, sıvı hâlde biraz kuvvetli, katı hâlde ise
biraz daha kuvvetli etkileşimde bulunur. Çalışma No.: 85
3. Donduğunda birçok element ve bileşiğin hacmi küçülürken 1. Viskozite, sıvıların akmaya karşı gösterdiği direncin bir ölçüsü-
suyun hacmi genişler. Bu sayede buz kendi sıvısı içinde dür. Viskozitesi büyük olan sıvıların akışkanlığı azdır.
yüzebilir. Böylelikle sert kış koşullarında göl ve nehirlerdeki
su üstten donmaya başladığı için alttaki canlı yaşamı devam 2. a) 1. kapta su, 2. kapta zeytinyağı, 3. kapta ise bal bulunur.
eder. b) Viskozitesi daha yüksek olan sıvıya atılan cisim daha yavaş
hareket eder.
Çalışma No.: 80
Çalışma No.: 86
1. Madde ısısını kaybettikçe tanecikler birbirlerine yaklaşacağı
için düzensizlik azalmaya başlar. 1. Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirence viskozite denir. Bir
2. Cevap öğrenciye bırakılmıştır. sıvının viskozitesi büyük ise akışkanlığı azdır.
3. Yoğuşma (yoğunlaşma) ve kırağılaşma olaylarında da madde 2. Öğrenciler, günlük hayatta karşılaşabilecekleri sıvı yağ,
düzensizliğinde azalma olur. bal vb. örnekler verir. Sıcaklık arttığında viskozite azalır,
düştüğünde ise artar.
200