Page 199 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

KİMYA 9 CEVAP ANAHTARLARI

Çalışma No.: 64 Çalışma No.: 67

1. Oyundaki balonlar elektronları, öğrenciler ise katyonları temsil 1. Kapı, iki tarafından farklı kuvvetle çekildiğinde kuvvetin çok
etmektedir. Öğrencilerin, balonları havaya fırlatması ve onlara olduğu tarafa doğru kayar. Polar moleküllerde de elektronlar
dokunması “Metal atomları bir arada bulunduğunda değerlik çekimin fazla olduğu tarafa doğru kayar. Halat çekme oyunu vb
elektronları hem kendi orbitallerinde hem de komşu atomların 2. I 2 molekülünde elektronlar iyot atomları tarafından eşit çekilir.
boş değerlik orbitallerinde rahatlıkla dolaşabilir.” bilgisiyle, Molekülde dipol oluşmaz. CO 2 molekülünde elektronlar oksijen
balonlarla teması ise metalik bağda katyon ve elektronlar atomları tarafından daha çok çekilir ama molekül doğrusal ol-
arasındaki elektrostatik çekim kuvvetiyle ilişkilendirilir. duğu için bu kuvvetler birbirini yok eder, molekülde dipol oluş-
maz. BH 3 molekülünde hidrojen atomları bağdaki elektronları
2. Mavi balonlu grup +1, kırmızı balonlu grup +2, sarı balonlu daha çok çeker ama molekül geometrisinden dolayı bu çekimler
grup +3 değerliğindeki bir metal ile ilişkilendirilir. birbirini yok eder ve molekülde dipol oluşmaz.
3. Sarı balonlu grubun erime ve kaynama noktası en yüksektir. 3. Verilen moleküllerin aynı renkli bölgeleri birbirine yaklaştırı-
Bu grupta serbest dolaşan balon sayısı fazla olduğundan lırsa birbirini iter çünkü elektriksel olarak aynı yükler birbirini
öğrencilerin balonlarla teması daha çoktur. Metalik bağda da iter. Farklı renkli bölgeleri birbirine yaklaştırılırsa birbirini
elektron denizinde serbest dolaşan değerlik elektron sayısı çeker çünkü bunlar elektriksel olarak farklı yüklere sahiptir.
arttıkça metalik bağ kuvveti artar. Bu da erime ve kaynama
noktasının yüksek olmasına sebep olur.
Çalışma No.: 68
Çalışma No.: 65 1. Bir molekül polar ise molekülde kutuplaşma olacaktır.
Molekül içinde olan bu kutuplaşmaya dipol denmektedir.
1. Moleküller arası etkileşim
2. Flor elementinin elektronegatifliği hidrojen elementinin
2. Her birey özel olduğu gibi her kimyasal tür de kendine has elektronegatifliğinden fazla olduğu için elektron flor
özelliklere sahiptir. Kimyasal tanecik türünün iyonik, polar elementine doğru hareket edecek ve flor elementinin
ya da apolar yapıda olması etkileşimleri arasında farklılıklar olduğu taraf kısmen negatif olacaktır. Bu yüzden oyunu flor
oluşmasına neden olur. Örneğin polar yapılı tanecikler polar elementinin bulunduğu kartın sahibi kaybedecektir.
yapılı taneciklerle, apolar yapılı olanlara göre daha çok ve
güçlü etkileşimler oluşturur. 3. Elektronegatiflik farkı olmadığından elektronlar herhangi bir
atom tarafına yığılmaz, bundan dolayı kutuplaşma da olmaz.
Çalışma No.: 66
Çalışma No.: 69
1. 1. İyon-dipol etkileşimi: İyonik bileşikler ile polar moleküller
arasındaki etkileşim türüdür 1. Yönerge
Dipol-dipol etkileşimi: İki polar molekül arasındaki etkileşim 1. Bir DNA molekülünü bir arada tutan kuvvet hidrojen bağıdır.
türüdür. Hidrojen bağı, bir molekülün pozitif yüklü hidrojeni ile diğer
molekülün negatif yüklü atomu (flor, oksijen, azot) arasında
İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimi: İki apolar moleküller arası elektrostatik çekim kuvveti ile oluşur.
molekül arasındaki etkileşim türüdür.
2. Hidrojen-azot, hidrojen-oksijen atomları arasında oluşmuştur.
Dipol-indüklenmiş dipol etkileşimi: Bir polar molekül ile
apolar molekül arasındaki etkileşim türüdür.
2. Moleküllerin hidrojen bağı
Molekül Çifti Polarlık-Apo- Etkileşim Türü
larlık Durumu

HBr – HCl Polar-polar Dipol-dipol

NaCl - H O İyon-polar İyon-dipol
2
hidrojen bağı
İndüklenmiş
CH – CCl Apolar-apolar dipol- 3. Hidrojen bağı zayıf bir etkileşimdir. Zayıf etkileşimler mole-
4 4 küller arasında görülür. Güçlü etkileşimler atomlar arasında
indüklenmiş dipol
görülür. Bu nedenle güçlü etkileşimler düz çizgilerle, zayıf
CH OH – CH Polar-apolar Dipol-indüklenmiş etkileşimler kesik çizgilerle gösterilir.
3 4 dipol
2. Yönerge
HF – BH 3 Polar-apolar Dipol-indüklenmiş 1. Mert’in grafiğinde 5A, 6A ve 7A elementlerinin hidrojenle
oluşan bileşikleri yer almaktadır. Buna göre bu gruplardaki
dipol
elementlerden F,O, N ile H arasında oluşan bileşiklerin kay-
nama noktalarının diğer bileşiklere göre daha yüksek olduğu
BH - NH Apolar-polar İndüklenmiş görülmektedir. Diğer bileşiklerin kaynama noktaları birbirine
3 3 dipol-dipol yakınken bu üç bileşiğin kaynama noktasının bu şekilde
yükselmesinin nedeni hidrojen bağıdır. Çünkü hidrojen bağı
zayıf etkileşimler içerisinde en güçlü olan etkileşimdir.

198