Page 196 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

CEVAP ANAHTARLARI KİMYA 9

Çalışma No.: 47 2. Yönerge
1. Lityumun değerlik elektron sayısı : 1 Grubu: 1A
1. Atom yarıçapı bitişik iki atomun çekirdekleri arasındaki Berilyumun değerlik elektron sayısı: 2 Grubu: 2A
uzaklığın yarısıdır. Borun değerlik elektron sayısı : 3 Grubu: 3A
2. Yönerge
2. Tabloda lityumun 4. iyonlaşma enerjisi değeri olmadığı
1. Bir grupta yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe katman sayısı görülüyor. Öyleyse lityumun 3 elektronu vardır ve atom
artar ve buna bağlı olarak da atom yarıçapı artar. numarası 3’tür.
2. Bir periyotta soldan sağa doğru gidildikçe atomlardaki İyonlaşma enerjisi
katman sayısı değişmez iken çekirdekteki proton ve dış 3.
katmandaki elektron sayısı artar. Bu durumda zıt yükler
arasındaki çekim kuvvetlerinin artışına bağlı olarak da atom
yarıçapı küçülür.
3. Cevap öğrenciye bırakılmıştır.

Çalışma No.: 48

1. Bir atomda yörünge sayısı arttıkça atom yarıçapı da artar.
2. Ar ve Na atomlarının yörünge sayısı eşittir ancak Ar 1 2 3 4 Kopan elektron sayısı
atomunun proton sayısı Na atomunun proton sayısından daha
büyük olduğundan Ar atomunda protonların son yörüngedeki Yönerge:
elektronlara uyguladığı çekim gücü daha fazladır. Bu yüzden
Ar atomunun yarıçapı daha küçüktür.
3. a) Bir atomda yörünge sayısı atomun yarıçapını etkileyen
en önemli faktördür. Atomun yörünge sayısı arttıkça atom Çalışma No.: 50
yarıçapı da artar.
b) Yörünge sayısı eşit olan atomlarda proton sayısı fazla olan 1. Yönerge
atomun son yörüngede bulunan elektronlara uyguladığı çekim
gücü daha fazla olduğundan atom yarıçapı küçülür. 1. Nusret’i kurtarmak en kolaydır çünkü en dıştaki gemiye
girdap tarafından uygulanan çekim kuvveti daha azdır.
2. Belma’nın cevabı doğrudur çünkü girdap merkezine yakın
Çalışma No.: 49 olan gemi girdap tarafından daha çok çekileceği için gemiyi
kurtarmak için daha fazla enerji harcamak gerekir.
1. Yönerge
1. Bir grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe yörünge sayısı 3. İyonlaşma enerjisine karşılık gelir çünkü iyonlaşma enerjisi
artar. Elektron, çekirdekten uzaklaştığı için daha az bir enerji gaz hâlindeki nötr bir atomun son yörüngesinden bir elektron
ile koparılabilir, iyonlaşma enerjisi değeri azalır. Bu durum, kopartmak için harcanan enerjidir. Çekirdeğin çekim kuvve-
sunumdaki 1. maddeden yararlanılarak açıklanır. Bir periyot- tine karşı yapılan bir iştir. Girdap da bu olayda çekirdek gibi
ta soldan sağa doğru gidildikçe yörünge sayısı değişmezken hareket etmektedir.
çekirdeğin çekim gücü artar. Elektron çekirdeğe yaklaştığı 2. Yönerge
için daha fazla bir enerji ile koparılabilir, iyonlaşma enerjisi
değeri artar. Bu durum, sunumdaki 2. maddeden yararlanıla- 1. 1. İlk elenen takım Kırlangıçlar, kupayı kazanan takım Kartallar.
rak açıklanır. 2. Sıralama Kartallar-Albatroslar-Doğanlar-Şahinler-Kırlangıç-
lar şeklindedir.
2. Bir periyotta soldan sağa doğru gidildikçe iyonlaşma enerjisi
değeri genellikle artar. Aynı periyotta 2A grubunun iyonlaş- 3. Kupa → çekirdek Atom
ma enerjisi değeri 3A grubundan büyük olması gerekirken Takımlar → elektronlar çekirdeği
durum tam tersi 2A > 3A şeklindedir. Aynı durum 5A ve 6A
gruplarında da gözlenir. 2A ve 5A gruplarının elementleri ka- Kırlangıçlar
rarlı elektron dağılımına sahip olduğu için iyonlaşma enerjisi Şahinler
değeri kendilerinden sonra gelen grubun elementlerinin iyon- Doğanlar
laşma enerjisi değerinden büyüktür. Bu durum, sunumdaki 3. Albatroslar kupa
maddeden yararlanılarak açıklanır.
Kartallar
3. Katı ya da sıvı hâldeki bir madde için iyonlaşma enerjisi öl-
çülürse tanecikler birbirine yakın olduğundan tanecikler arası
kuvvetler iyonlaşma enerjisinin değerini değiştirir.

195