Page 15 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

2 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

13. Tanzimat döneminin okuyucu karşısına çıkan ilk roman denemelerinde, Batı romanı-
nın etkisi ile yerli-klasik gelenekteki meddah hikâyelerinin izleri bir arada bulunmaktadır.
Şemsettin Sami’nin Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat adlı eseri batılı anlamda romanın ilk örneği ka-
bul edilir. Namık Kemal’in İntibah’ı Türk romanının ilerlemesine katkıda bulunmuş ilk edebî
roman örneğidir. Namık Kemal’in diğer romanı Cezmi, Türk edebiyatının ilk tarihî romanı
olma özelliğini taşır. Servet-i Fünun döneminin hemen öncesinde gerçek hikâye ve roman
yazarı bir bakıma Sami Paşazade Sezâî’dir. Tek romanı Sergüzeşt’te Tanzimat edebiyatında
çok işlenmiş olan kölelik konusunu anlatırken realist bir yaklaşım göstermeye gayret etmiştir.
Nabizade Nazım’ın Zehra adlı romanı, insanlar arasındaki çatışmaları natüralist bir anlayış-
la ortaya koymasıyla dikkat çeker. Recaizade Mahmut Ekrem’in teknik açıdan başarılı olan
ve batılılaşma yolunda olumsuz bir tip biçiminde anlatılan Bihruz Bey’in gülünç macerasını
konu edinen Araba Sevdası dönemin diğer önemli bir eseridir.

Bu parçadan hareketle Tanzimat edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Roman türündeki bazı eserler, gerçekçi bir bakış açısına sahiptir.
B) Romanlarda kölelik, Batılılaşmanın yanlış anlaşılması gibi temaların işlendiği görülür.
C) Roman alanında değişik yönleriyle ilk olma özelliği gösteren eserlerin verildiği bir dönemdir.
D) Bu dönemde yazılan romanlarda hem Batı edebiyatının hem de geleneğin etki ve izlerini gör-
mek mümkündür.
E) Bu dönemde meydana getirilen romanlar teknik ve konu zenginliği ile Servet-i Fünun romanı-
nın ilerisindedir.

14